صدای زنگ خطر کاهش 60 درصد گردشگر و هشدار کارشناسان برای مشهد را باید جدی گرفت
تشابه تاثیر اظهارات علم الهدی بر اقتصاد با سخنان احمدی نژاد
پرسش این است که در صورت عدم جذب سرمایه گذاری خارجی از کشورهای منطقه و عدم حضور جهانگردان چگونه اشتغال زایی در خراسان و بهبود وضعیت معیشتی مردم صورت می گیرد؟
سرویس اقتصاد خرداد، کاوه جان پناه: اظهارات روزهای اخیر آیت الله سید احمد علم الهدی امام جمعه مشهد به پرمخاطب ترین و پربیننده ترین اخبار تبدیل شده است. او گفته که نباید توریست های "فاسق" به مشهد بیایند. او گفته بود:"دیگر نباید سر کنسرت با مردم یا برخی مسئولان کوته فکر چانه زنی کرد اگر کنسرت می خواهی جای دیگری زندگی کن در مقابل امام رضا اردوکشی راه انداخته اند. طراحان ورود توریست که می خواهند توریست خارجی جذب کنند دور این شهر را خط بکشند".
به گزارش خرداد، او افزوده بود:" چرا توریست فاسق و فجور باید به این شهر بیاید؟ اینجا شهر زیارت است و شهر گردشگری نیست که ما بخواهیم مراکز عیاشی یا تفریحی را در آن توسعه دهیم، اینجا باید روی مدیریت زیارتی تمرکز کرد نه مدیریت گردشگری." این اظهارات واکنش های متفاوتی داشت روزنامه جمهوری اسلامی در یادداشتی این گونه نوشت امام رضا (ع) با زائرینش چطور برخورد می کرد و شما چگونه. این روزنامه افزود:" چرا باید چنین دور مشهد را خط قرمز کشید و چنین مردمان را نامناسب دید و بر شان آدمیت شان قلم گرفت و راه آنان را نه به حرم که به مشهد هم سد کرد حال آنکه در هیچ کجای خود حرم هم حتی ننوشته‌اند گنهکار نیاید . اصلا گیریم انگشت شمار آدم‌هایی هم پی عیش به این سرای در آیند، آیا باید بیدارشان کرد و راه شان نمود و یا به تازیانه رد وطردنواخت؟ اگر امام رضا را زنده و حاضر تصور کنیم – که چنین است و باور داریم- آیا خود امام با مردمان، حتی گنهکار‌ترین شان چنین با در بسته برخورد می‌کردند؟ اگر اندکی در باره سلوک رضوی مطالعه کنیم جواب غیر این خواهد بود که امام تکلیف هدایت عام دارد و دست همه را می‌گیرد اما برخی از محترمین صاحب تریبون چنان سخن می‌کنند که انگار می‌خواهند دست پنجه شده بر پنجره فولاد را باز کنند که مبادا فلان باشد. کاش برای شهر امام رضا، هندسه رفتار رضوی تعریف کنیم و خرد و کلان، مردم و مسئولان همه بدان پایبند شویم". فراتر از رسانه ها برخی تا آنجا یپش رفتند که اظهارات علم الهدی را صد در صد مخالف با نظر مقام معظم رهبری دانستند. حجت الاسلام محمد جواد حجتی کرمانی در این باره گفته بود که مقام معظم رهبری موسیقی شناس و شعرشناسی ماهر هستند و علاقمند به هنر می باشند.
فارغ از آن که از سخنان علم الهدی خوشمان بیاید یا نیاید یک نکته مشخص است و آن این که زنگ های خطر برای اقتصاد مشهد به صدا درآمده اند و قطعا اظهارات این چنینی در کسادی بازار و اقتصاد مشهد بی تاثیر نبوده و نخواهند بود. این موضوع ادعای نگارنده این سطور نیست بلکه "شهریار ال شیخ" کارشناس ارشد مدیریت پروژه و مشاور اقتصادی ده ها پروژه در کلان شهرهای ایران در نشستی در تلگرام مشهد تریبون این موضوع را مطرح کرد. این کارشناس اقتصادی معتقد است که عوامل سیاسی بر کاهش تمایل سرمایه گذاران به سمرایه گذاری در مشهد تاثیر گذار بوده است. او می گوید:" تا قبل از اتفاقات کنسولگری عربستان ماهانه بالغ بر ۷۰ شرکت با هدف سرمایه گذاری عمدتا در حوزه ساخت و ساز در استان ثبت می شد که بعد از آن حوادث این میزان به شدت کاهش پیدا کرد و به کمتر از ۲۰ مورد در ماه رسیده و روند آن کاهشی است". او هم چنین اشاره می کند که فضای منفی برای سرمایه گذاری در مشهد نیز مانع دیگری پیش روی سرمایه گذاران است و در این باره می افزاید:" قوانین سرمایه گذاری در همه جای کشور یکسان است و در استان خراسان به دلیل مهاجرین افعان که تمایل به اقامت دارند و زائرین عرب که به صورت مستمر به مشهد تشرف پیدا می کنند این اقبال از سایر نقاط بیشتر است اما زیر ساخت های جذب سرمایه گذاری عمده به سرمایه گذاری مولد بزرگ منجر نمی شود، همچنین مخالفت هایی که با پروژه های مختلف سرمایه گذاری شده که در رسانه‌ها منتشر شده و به فضای منفی برای سرمایه گذاری در مشهد دامن زده است که نمونه آن هتل هفت ستاره و پارک تمدن ها است. سه رکود در روند گردشگری داریم که یکی از آنها رکود اقتصادی عمومی در کشور است که بر همه مقاصد گردشگری اثر گذاشته و در کیش و مشهد مشهود می باشد، دوم رکود ناشی از عدم حضور اعراب عربستان و بحرین که میانگین حضور ۱۸روزه داشتند و سوم رکود و کاهش روند حضور زائر در مشهد که بعضا با عنوان بالا رفتن میانگین سن زائر در پژوهش های این حوزه اشاره می شود. زنگ خطر بحران اقتصادی مشهد هم اکنون به صدا در آمده است، خالی بودن نیمی از ظرفیت هتل های شهر در نوروز ۹۵، خالی ماندن حدود ۳۰ درصد ظرفیت قطارهای مسافری به مقصد مشهد و خالی ماندن ظرفیت هتل های معروف نزدیک حرم در ۲۸ صفر سال قبل بیانگر این بحران می باشد و مشکلات آب و صنعت هم به شدت دیده می شود که گزارشات آن در رسانه ها منعکس شده است".
آن چه این کارشناس اقتصادی گفت بخشی از آن به اظهارات آیت الله علم الهدی و هواداران ایشان باز می گردد که می گویند توریست به زعم آنان "فاسق" نباید در مشهد حضور یابد ! پرسش این است که در صورت عدم جذب سرمایه گذرای خارجی از کشورهای منطقه و عدم حضور جهانگردان چگونه اشتغال زایی در خراسان و بهبود وضعیت معیشتی مردم صورت می گیرد؟ چگونه مردم مشهد باید نیازهای مالی و اقتصادی خود را فراهم کنند؟
محمد قانعی رییس اتحادیه هتل داران خراسان رضوی در گفت و گوی اخیر خود با "ایسنا" گفته است که زنگ خطر برای ادامه روند کاهش مسافر به مشهد به صدا درامد است. او با اشاره به روابط کنونی ایران عربستان و بحرین و کاهش قیمت نفت در منطقه گفت: "ما با کاهش 60 درصدی مسافران عرب‌زبان و به علت رکود اقتصادی کشور کاهش 50 درصدی زائران ایرانی به مشهد مواجه شدیم".
در اینجاست که می بینیم سیاست چه تاثیر بزرگی بر اقتصاد دارد. شاید اظهارات علم الهدی در بخش خرد یعنی در یک استان و شهر تاثیرات مخرب اقتصادی خود را نشان دهد اما پیش از این ایرانیان تجربه اظهارات و سخنرانی های تند احمدی نژاد را در زندگی خود لمس کردند. او که می گفت تحریم های کاغذ پاره ای بیش نیستند کشور را تا جایی پیش برد که چندین قطعنامه شورای امنیت علیه آن تصویب شد. او از نابودی اسرائیل بارها سخن می گفت و هولوکاست را نفی کرد بدون آن که توجه داشه باشد این موضوع برای سرمایه گذار اروپایی حساس است و به دلیل ایجاد تصویری منفی از ایران در رسانه های غربی آنان نمی توانستند برای سرمایه گذاری در ایران اقدا کنند. این تجربیات تلخ نشان می دهد که به جای سر دادن شعارهای تند باید با خردورزی به فکر بهبود وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم بود.
در این میان ترکیه نمونه خوبی است. زمانی که جنگنده روسیه توسط نیروهای ترک سرنگون شد روس ها اجازه سفر جهانگردان شان به ترکیه را ندادند جهانگردانی که نقش مهمی در شکوفایی اقتصاد ترکیه متکی به صنعت گردشگری داشتند همین موضوع سبب اسیب رسیدن به اقتصاد ترکیه شد. اگر امروز اردوغان با پوتین علیرغم اختلاف نظرهایش بر سر بحران سوریه دست می دهد بخشی از آن به دلیل فشارهای اقتصادی ناشی از سیاست خارجی غلطی است که در ماه های گذشته در پیش گرفته بود اما اکنون با عملگرایی درصدد رفع اشتباهات قبلی برآمده است.
