نظر متهم "انقلاب مخملی" درباره همکاری ایران و امریکا علیه داعش

سرویس بین الملل خرداد: "رامین جهانبگلو" مدرس فلسفه و دکترای این رشته از دانشگاه سوربن فرانسه که مدتی را در زندان اوین بازداشت شده بود با انتشار مقاله ای از لزوم همکاری ایران و امریکا برای مبارزه علیه داعش نوشته است. 

به گزارش خرداد، جهانبگلو با اشاره به این که رابطه امریکا با ایران یکی از پیچیده ترین و غیر قابل پیش بینی ترین روابط در تاریخ دیپلماسی معاصر بوده است می نویسد:"هر چند که دو کشور از زمان پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و از زمان بحران گروگان گیری سفارت امریکا در تهران به این سو با یکدیگر روابط دیپلماتیک نداشته اند با این حال مخرج مشترک هایی در ژئوپولیتیک خاورمیانه با یکدیگر داشته اند به خصوص در روزهای کنونی. ایران و امریکا همواره در برخی از مواقع با همپوشانی منافع با یکدیگر مواجه بوده اند. ایران مهم ترین قدرت منطقه ای است که به دنبال ایفای نقش مهم ژئوپولیتیک در غرب اسیا و خاورمیانه می باشد. امریکا نیز خواستار متوقف کردن هژمونی ایران وایجاد توازن در منطقه بوده و همزمان با آن نیز خواستار داشتن روابط دیپلماتیک با ایران است. در همان حال امریکا نیروهای نظامی اش را برای کسب اطمینان از امنیت خلیج فارس مستقر کرده است در حالی که تاکید می کند که این حق را دارد که ایران را از راه اندازی مجدد برنامه هسته ای مخفی باز دارد چرا که از دیدش این برنامه می تواند منجر به ساخت سلاح هسته ای شود. با این حال، تحلیلگران سیاسی باور دارند که علیرغم رقابت امریکا با ایران در عراق و سوریه آن کشور سیاست خارجی موفقی را در قبال ایران پیش نبرده است. دو علت برای این موضوع وجود دارد از یک سو سیاست خصمانه امریکا در قبال ایران در این امر ناموفق بوده است که ایران را از حزب الله و شبه نظامیان شیعه در خاورمیانه دور کند. در سوی دیگر در سی و هفت سال گذشته دولت های مخالف امریکا در کمک به احیای اصلاح طلبلی در داخل ایران موفق نبوده اند. در نتیجه، ایران منزوی شده هم چنان به تعقیب سیاست رقابتی در قبال همسایگان خود ادامه داده است. اجازه باز شدن فضای سیاسی در داخل نیز داده نشده است. امریکا هم چنین در تحمیل نگرش خود نسبت به دموکراسی در عراق و افغانستان نیز شکست خورده است. دولت اوباما نیز نشان داده که نتوانسته نقش یک میانجی را در دیپلماسی خاورمیانه ایفا کند". 

جهانبگلو که زمانی فیلم اعترافش به اتهام تلاش برای کمک به انقلاب مخملی در ایران از شبکه یک تلویزیون دولتی ایران پخش شد در ادامه می افزاید:"با این حال، چشم انداز در حال افول سوریه به واشنگتن نشان داده که ایران مستقیم و غیر مسقتیم نفوذ دارد. تردیدی نیست که بخش مهمی از بقای دولت اسد در قدرت به دلیل حمایت های اقتصادی و نظامی ایران بوده است. آن چه باقی مانده موضوع بحث درباره سطح ممکن همکاری روسیه با ایران و محور شیعه برای شکل دادن به سیاست خاورمیانه است. نقش ایران در بحران سوریه سبب شده تا روسیه نقش مهم تری در این معادله در برابر امریکا پیدا کند. ایران متعهد به حفظ اسد در قدرت است چرا که می خواهد جلوی هژمونی عربستان و کشورهای سنی را در آن کشور و بر منطقه بگیرد. تردیدی نیست که موضوع ایران بر این مسئله می تواند چشم انداز درگیری ها بلکه حتی اینده روابط ایران و امریکا را نیز تعیین کند". 

جهانبگلو در ادامه می نویسد:"با این حال، اما نقش نظامی ایران تهدید استراتژیک فوری برای امریکا و متحدان آن در منطقه نیست. در طول یک دهه گذشته ایران نتوانسته نقش هژمونیک را در خاورمیانه ایفا کند. با این حال، بحران سوریه نشان از انسجام و ثبات ایران داشت. این تحولات می تواند باعث بهبود روابط ایران و امریکا شود. قطعا تعامل با ایران آسان نیست با این حال، اکنون این فرصت برای واشنگتن فراهم شده است که به کارزار جاه طلبی های سعودی علیه ایران نپیوندد". 

این استاد فلسفه در ادامه می افزاید:"سعودی ها از دیپلماسی نرم اوباما در قبال ایران خشمگین هستند. آنان به خوبی می دانند که توافق هسته ای آینده ژئواستراتژیک خاورمیانه را تعیین خواهد کرد. اجازه دهید فراموش نکنیم که دولت ایران امروز در دید امریکایی ها و اروپایی یک دولت قدرتمند در خلیج فارس و نیرویی قوی در خاورمیانه برای مبارزه علیه داعش برای احیای ثبات در جهان مسلمان است. از نقطه نظر پراگماتیستی (عملگرایانه) در صورتی که بی نظمی در خاورمیانه کاهش یابد امریکا باید با ایران همکاری کند". 

او اشاره می کند که واشنگتن و تهران در درگیری های سوریه هر دو در اردوگاه مخالف قرار دارند اما هر دوی آنان با دولت های افغانستان و عراق همکاری می کنند. او می نویسد:"در نتیجه، این نشان می دهد که از نظر استراتژیک امکان همکاری وجود دارد. علاوه بر آن ایران نشان داده که از وجود استراتژیست های خوبی بهره می برد. اما یک سوال بی پاسخ باقی مانده است: آیا رییس جمهوری آینده امریکا خواهد پذیرفت که تهدید نظامی علیه ایران را کنار بگذارد و با وجود رقابت ایران و عربستان سعودی نقش ایران در مبارزه علیه داعش را بپذیرد؟ پاسخ این سوال قطعا در آینده مشخص خواهد شد. با این حال، دشوار است که تصور کنیم صلح در منطقه بدون بهبود روابط ایران و امریکا امکان پذیر خواهد بود". 

او در پایان می نویسد:"درست است که بسیاری باور دارند که هر گونه شکستی در آینده همکاری میان ایران و امریکا در حال مسائل منطقه ای از سوی اسرائیل و عربستان سعودی مورد استقبال قرار می گیرد اما انان فراموش کرده اند که این موضوع سبب افزایش عدم اطمینان درباره هرج و مرج بیش تر در خاورمیانه خواهد شد".