وزیر ارشاد گفت: در دوره جدید، مرزبندیهای ایدئولوژیک گذشته رنگ باخته و گفتوگو در سطح جهانی بهعنوان ضرورتی انکارناپذیر برای رفع مشکلات و تشریک مساعی جمعی، برای همزیستی مسالمتآمیز انسانی رخ نموده است.
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدرضا صالحی امیری در آیین پایانی کنگره گفتوگوهای فرهنگی ایران و جهان اسلام در دانشگاه فردوسی مشهد، اظهار کرد: نقش بیبدیل گفتوگو در ساحتهای مختلف زندگی انسان امروز بر کسی پوشیده نیست. با ورود به ساحت گفتوگو، دستاوردها و نتایج آن یکی پس از دیگری آشکار میشود.
او ادامه داد: دولت جمهوی اسلامی ایران با همین رویکرد، دیپلماسی فعال و اثرگذاری را پایهگذاری کرده، بهطوری که برخی مذاکرات و گفتوگوهایی که در سطح جهانی انجام شد، در تاریخ سیاسی جهان کمسابقه بود و البته دستاوردهای نیکویی، هم برای ایران و هم برای جامعه جهانی داشته است.
وی بیان کرد: اما وضعیت در حوزه فرهنگ متفاوت است. مسائل در این حوزه، چندلایه، دیرپا و بسیار فراگیرتر هستند و پرداختن به آنها باید در فضایی متفاوت صورت گیرد، تا بتواند منشأ اثر باشد و زمینه را برای همکاری و همدلی افزونتر فراهم کند.
صالحی امیری گفت: آنچه بهعنوان تمدن و فرهنگ جهان اسلامی و مشرق زمین شناخته میشود، محصول تعامل فکری مردمی است که با حفظ همه تنوعات قومی، نژادی و زبانی، فرهنگی مشترک خلق کردهاند که میراث معنوی همه ما محسوب میشود و نمیتوان آن را به قومی خاص منتسب کرد.
وی ادامه داد: این تمدن، ترکیبی هوشمندانه و هماهنگ از مساعی مشترک همه کسانی است که در قلمروی وسیعی زندگی میکنند و نمیتوان آن را در حصارهای تنگ قومی، زبانی و جغرافیایی محدود کرد. اگر دورهای طلایی و شکوهمند در تاریخ داشتهایم، برآمده از همین سنت حسنه است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: این مراسم در شهری برگزار میشود که امسال از سوی آیسسکو بهعنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام برگزیده شده است. اهمیت این شهر به جهت حضور معنوی سلاله پیامبر بزرگ اسلام، حضرت رضا (ع) است که خود رهبر گفتوگوکنندگان بوده است.
وی اظهار کرد: قرنها قبل از اینکه بشر امروز به این ادراک و فهم ناشی از تجربه مشترک انسانی برسد، که گفتوگو ضرورتی اجتنابناپذیر برای تفاهم انسانی است، وی پایهگذار گفتوگوی ادیان بود و در همین شهر، او با رهبران ادیان مختلف گفتوگو داشت. به دیگر بیان، این مجلس بازتابدهنده و پژواک امروزین صدایی است که ۱۲ قرن پیش در همین دیار طنینافکن بود. امیدوارم این مجلس از فیض معنوی آن سنت نیکو و انفاس آسمانی حضرت بهرمند باشد.
صالحی امیری ادامه داد: اصل مهمی که بر هر گفتوگویی حاکم است، پذیرش تنوع و تکثر است، اساسا اگر تنوع و تکثر نباشد گفتوگو بیمعناست. اما ثمره گفتوگو، تعامل سازنده و موثر و حرکت و اقدام مشترک برای نتیجه مطلوب طرفین است. ما مسائل مشترکی داریم و در جغرافیای فرهنگی بههم پیوستهای زندگی میکنیم. جدا از این، امروزه چالشهای مشترکی در جامعه جهانی وجود دارد که باید برای آنها چارهاندیشی کرد.
وی گفت: این مسائل و موضوعات بیرون از اینکه ایرانی باشیم یا عرب، سیاه باشیم یا سفید، آسیایی و آفریقایی باشیم یا اروپایی و آمریکایی برای همه وجود دارد که باید درباره آنها با یکدیگر سخن بگوییم و چارهای بیندیشیم. اما برای جمع ما این ضرورت دوچندان است. ما در این جغرافیا باید با یکدیگر زیست مسالمتآمیز داشته باشیم. بحرانهایی که حوزه مشترک ما را دربرگرفته به هیچوجه در محدوده مرزهای سیاسی محدود نمیشود. تروریسم و جریانهای تکفیری و افراطیگری مرز نمیشناسد.
او اظهار کرد: فراهم کردن فرصت برای تعامل و به اشتراک گذاشتن اندیشهها با هدف گسترش درک متقابل و رفع سوءتفاهمها، تبیین رویکردهای منطقی و عقلانی برای مواجهه با مشکلات، حاصل این جمع شدنهاست. ما منطقهای مشترک، مسائلی مشترک و سرنوشتی مشترک داریم. پل زدن بین اجزای این قلمرو وسیع میتواند همچون گذشته، قلمرو فرهنگی و تمدنی ما را به هم پیوند بزند. با چارهاندیشی نخبگان و اندیشمندان، اقلیم فرهنگیای که ما در آن واقع هستیم میتواند بهلحاظ جغرافیا وسیعتر، پایهها و بنیادهای آن استوارتر و سهم آن در تمدن و فرهنگ جامعه امروز جهانی بیشتر باشد.
صالحی امیری ادامه داد: از همین رو، در پایتخت معنوی ایران و جهان اسلام، سخن گفتن از گفتوگوهای فرهنگی را بازگشت به سنت معنوی جهان اسلام و نشانه روشنی از خردمندی و زمانشناسی و دردمندی دانشورانی میدانم که در این فضا گرد هم آمدهاند تا باب تعارف و همدلی را در زمانه سوءتفاهمها و اختلافها بگشایند و تصویری روشنتر و امیدبخشتر از آینده فرهنگی منطقه ترسیم کنند.
وزیر ارشاد گفت: امیدوارم حاصل این برنامه برای همه ما و جامعه جهانی سودمند باشد و در فضای پرتنش کنونی منطقه و جهان، پنجرهای به سوی روشنی و همدلی فرهنگی گشوده شود.
صالحی امیری افزود: ما از شهر مشهد مقدس، ندای گفتوگو برای وحدت و انسجام اسلامی را سر میدهیم.