معمای حملات گازنبری قالیباف چیست؟/ چرا رئیسی پا به دوئل نگذاشت؟/ جهانگیری چگونه ستاره انتخابات و نه فقط مناظرات خواهد شد؟

سرویس سیاسی خرداد/ رضا رئیسی: اولین مناظره نامزدهای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، تم اجتماعی داشت اما به صحنه رویارویی سیاسی و بگو و مگوهای دو قطبی میان جهانگیری و روحانی از یکطرف و محمد باقر قالیباف از طرف دیگر تبدیل شد. بر خلاف مناظرات سال 92،در همین اولین گام، مناظره دیروز داغ و پرهیجان بود و حال با فروکش کردن جو احساسی و هیجانی لحظات اول، می توان به تحلیل چرایی این کنش و واکنش ها پرداخت و اهداف کاندیداها از این قبض و بسط های جالب و هیجانی را به تحلیل نشست.

به گزارش خرداد؛ در این مقال به شکل فهرست وار به اهم نکاتی که در خصوص رویکردهای 3 کاندیدا در مناظره دیروز، می توان مورد اشاره قرار داد، خواهم پرداخت.

«خنک آن قمار بازی که بباخت آنچه بودش؛ بنماند هیچش الا هوس قمار دیگر»

محمد باقر قالیباف شهردار کنونی تهران و نامزد 3 باره انتخابات ریاست جمهوری، با حمله به روحانی و طرح ادعای اینکه روحانی وعده 4 میلیون اشتغال را داده، آغازگر مباحث جنجالی در مناظره دیروز انتخاباتی بود و سپس نیز به رغم پاسخ های متقابل جهانگیری و روحانی پا پس نکشید و چند ادعای دیگر را هم مطرح کرد، تا صحنه مناظره اجتماعی به رویارویی سیاسی دو قطبی تبدیل شود، حال سئوال اینجاست که پشت این رفتارورزی انتخاباتی چه ایده و استراتژی جا خوش کرده است؟

1- ادعا در خصوص وعده روحانی در خصوص ایجاد 4 میلیون شغل از سوی قالیباف به هنگامه ای مطرح شد که او بابت وعده اشتغال 5 میلیونی و نیز پرداخت کارانه 250 هزار تومانی و 2.5 برابر کردن درآمد کشور طی 4 سال با انتقادات همه جانبه کارشناسان و نیز سیاستمداران از طیف های مختلف روبرو شده است. کارشناسان تحقق این وعده ها را با توجه به اصول بدیهی علم اقتصاد محال و سیاستمداران تبعات آن را برای کشور  از جهات مختلف و حتی به صرف طرح آن، هنگفت ارزیابی کرده اند، در چنین فضایی قالیباف موضوع وعده ایجاد 4 میلیون شغل از سوی روحانی را مطرح کرد، بر عکس برخی نظرات او در واقع با طرح این ادعا واکنش تهاجمی نداشت، بلکه او برای فرار از زیر بار فشار وعده های تو خالی مطرح شده و در حالت تدافعی این موضوع را مطرح کرد. نشان به آن نشانی که در عهد دقیانوس به سر نمی بریم و فیلم آن سخنان روحانی که 4 سال پیش گفته شده، موجود است و به مدد فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در دسترس همگان و اثبات دروغ روشن قالیباف کار ی سهل و آسان.

 در واقع هیچ سیاستمداری آنهم فردی در قامت نامزد انتخابات ریاست جمهوری، چنین گاف بزرگ و ریسک خطرناکی را با کمی درایت و دور اندیشی به انجام نرسانده و اگر شانسی برای خود قایل باشد، چنین خبط و خطای انتحاری را انجام نمی دهد.

کما اینکه هیچ نامزد امیدوار و برخوردار از شانسی با وعده های اینچنین غیر عملی که مایه مضحکه عام و خاص شود پا به عرصه رقابت نمی گذارد، حتی محمود احمدی نژاد که سخن از آوردن نفت بر سر سفره مردم زد، در دو دوره مبارزات انتخاباتی جز شعارهای کلی هیچ رقم شخصی را وعده نداد تا گزگ دست رقبا ندهد و اینکه گفته شود که قالیباف به امید پیروزی و با توجه به رویکردهای پوپولیستی احمدی نژاد چنین شعارهایی برای پیروزی می دهد، نیز بلاموضوع است که او پوپولیسم را اجرا و این شعارش را؛  آنهم در ایام انتخابات و با غلو و اغراق دو چندان و کهشکانی می دهد...

تنها وجه مثبت در طرح این ادعاها برای قالیباف می تواند آن باشد که او روی جمعیتی حساب کرده که دسترسی به اطلاعات و فضای مجازی و شبکه های اجتماعی ندارند و شاید با حملات روی آنتن فراگیر صدا و سیما،تحت تاثیر قرار گیرند. در واقع دروغ را باید آنچنان بزرگ گفت که بیننده به چشم خود نیز شک کند، وعده اشتغال 600 هزار نفر به ازای افزایش هر یک میلیون تن ظرفیت پتروشیمی، 1200 برابر فراتر از واقیت میدانی در صنعت پتروشیمی است که به ازای هر یک میلیون تن 487 نفر شغل ایجاد می کند!

کاری که البته به نوعی احمدی نژاد در سال 88 انجام داد اما هشت سال از آن زمان گذشته و کاربران فضای مجازیدر اقصی نقاط ایران حضور دارند و آن دوراننیزسپری شده است.

از طرف دیگر تجربه هم نشان داده که حمله و هجمه بی امان به یک نامزد؛ آنهم ریاست جمهوری منتخب، نتیجه معکوس داده و مردم را که اگر از عملکردهای منتخب شان راضی هم نبوده اند، به حضور در صحنه و حمایت از وی ترغیب می کند( حمایت از خاتمی در سال 80) و نیز بازهمتجربه نشان داده در فضای حضور حداکثری پیروز انتخابات در همه ادوار طیف مقابل اصولگرایان بوده اند و فضای هیجانی در مناظرات جز به تحقق این وضعیت نخواهد انجامید و بازهم این نکته بازی دو سر باخت برای قالیباف است.

در واقع باید گفت قالیباف امیدی به پیروزی با توجه به باخت های دوگانه، و نیز کارنامه در شهرداری ندارد و آینده سیاسی وی نیزبا توجه به انتخابات شوراها و گرایش مردم تهران در هاله ای ازابهام است و البته درجازدن 12 ساله در شهرداری نیز نمی تواند برای وی دیگر جذاب باشد و بدین سان در مناظرات اینگونه بی محابا می تازد و تیری در تاریکی شلیک می کند.

البته و البته شاید او بخواهد با تخریب اینچنینی روحانی، راه را برای دیگر نامزد اصولگرا هموار کند و آینده سیاسی خود را در دولت آینده وی تضمین کند اما نکته آنجاست که این سبک ناشیانه از حملات و ادعاها بیش از هر چیز چهره خود او را مخدوش می کند و در صورت کنارگیری به نفع نامزد دیگر برای وی ارزش افزوده ایجاد نمی کند و از طرف دیگر تخریب چهره قالیباف کار را برای گماشتن او در دولت آینده هم سخت می کند.

نامزد محجوب و آرام با جامعه هدف آشکار

 حجت الاسلام ابراهیم رئیسی دیگر نامزد اصلی اصولگرایان در مناظره روز گذشته بر خلاف قالیباف و زوج مقابل دولتی، در حاشیه منازعات قرار داشت و هیچ جلوت خاصی از خود نشان نداد. رئیسی سعی کرد چهره ای اخلاقی و آرام از خود نمایش دهد و تنها و تنها روی موضوع اشتغال و بیکاری و مباحث اقتصادی مانور دهد. رویکردی که در دیگر برنامه های تبلیغاتی هم داشته و در پاسخ به هر سئوالی در نهایت به صحرای اشتغال می زند. شاید منتقدان علت سکوت و در حاشیه بودن وی در مناظره دیروز را برآمده از فقدان فن بیان مسلط و ناشی از ضعف گفتاری بدانند که البته شاید بیراه هم نباشد اما او حضور در صحنه سیاسی انتخابات را معطوف به کارکتری اخلاق مدار کرده که قصد ورود به مباحث جنجالی را ندارد و تنها به دنبال آنست که مشکلات اقتصادی مردم را مرتفع کند، آنچنان که در لحظات پایانی مناظره نیز گفت که چرا از اصولگرایی و اصلاح طلبی حرف می زنید به فکر حل مشکلات اقتصادی  مردم باشید و ... رئیسی رای بدنه منسجم اصولگرایی را دارد و باشعارهای اقتصادی به دنبال جذب اقشار فرودست است و البته و البته هیچ برنامه مشخص و مدونی حداقل تا امروز نداشته و ارائه نکرده است و طبیعی است که ورود به مباحث چالشی با این وضعیت سم مهلکی برای او خواهد بود. و حال باید دید در فضای پر شتاب فعلی که امکان مشارکت حداکثری را زیاد می کند، رای حداقلی اما منسجم رئیسی مشکلی از اصولگرایان می گشاید.

ستاره مناظره چگونه در ادامه مفید خواهد درخشید؟       
      
همه انتظار داشتند که بر اساس سوابق مناظره قبلی، روحانی با حاضر جوابی و تسلط اش به فن بیان و هوشمندی و زیرکی همیشگی اش ستاره دوئل های احتمالی مناظرات انتخاباتی باشد و جهانگیری بیش تر به ارقام و آمار بپردازد اما جهانگیری به یکباره خروشید و به ستاره مناظره تبدیل شد و پاسخ های به جا و قاطعانه ای به حملات داد. اوج درخشش جهانگیری جایی بود که گفت من به نمایندگی از جریان اصلاحات به صحنه انتخابات آمده ام، جایگاهی که در ادامه جهانگیری برای درخشش خود در عرصه مناظرات و نتیجه بخشی این حضور و تاثیر گذاری بر رای روحانی باید بر اساس و منطبق با آن پیش رود. یعنی جهانگیری بیش تر از آنکه از دولت یازدهم و عملکردهای آن دفاع کند و این گزگ را به رقبا بدهد که مدعی شوند که روحانی در دفاع از کارنامه اش ضعف دارد و دست به دامان جهانگیری شده است، باید از منظر یک اصلاح طلب به دستاوردها پرداخته، بر مطالبات به حق این اردوگاه که همسو با رای آوری روحانی است و تسهیل کننده آن؛ اشاره کرده و حتی به برخی نقاط ضعف دولت در عرصه سیاست داخلی و ایجاد فضای مطلوب و باز سیاسی اشاره کند و هم به بدنه اصلاح طلبی این پیام را دهد که دولت دوم روحانی در این مسیر گام بر خواهد داشت و هم به منتقدان اصولگرا گوشزد کند که روحانی تاکنون نیز در خیلی موارد مماشات کرده و آنان زیاد به خود اجازه مانور روی مواضع اقتصادی و بردن زمین به موضوعات اینچنینی و عدم توجه به گزاره های سیاسی را ندهند.

در نهایت میتوان گفت مناظره اول نامزدهای انتخابات می تواند در راستای تحقق مشارکت حداکثری بوده  و فراتر از پیروزی طیف یا افراد در جریان مناظره یا صحنه انتخابات، نتایج خوشایندی در نهایت برای کشور و نظام و مردم رقم بزند و بینش و دانش سیاسی آنان را فزون تر کند و حال باید دید در دیگر مراحل چه وضعیتی رقم خواهد خورد.