سبك زندگي پاسداران تغيير كرده/سپاه نیازی به انجام کار اقتصادی ندارد

خرداد: در تقويم رسمي ايران، ولادت امام حسين(ع) روز پاسدار ناميده شد تا مسئوليت‌ سنگيني بر دوش آن‌هايي كه لباس پاسداري را مي‌پوشند،گذاشته شود.به مناسبت اين روز، روزنامه قانون به سراغ سردار فتح ا... جعفري، مدير موسسه شهيد حسن باقري واز رزمندگان هشت‌سال‌دفاع مقدس رفته و در خصوص كارايي سپاه و همچنين عملكرد پاسداران در حوزه‌های اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي جويا شده كه متن کامل آن را در ادامه می خوانید.

از نحوه شکل‌گیری سپاه پاسداران و فعالیت‌های آن، از لحظه تشکیل تا به امروز توضيحاتي را براي مخاطبان ما ارائه دهيد.

بنیان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي توسط امام خمینی (س) گذاشته شد. وظیفه اصلی پاسداران محافظت از انقلاب اسلامی و نگهداری آن است. دلیل اصلی تشکیل این گروه، تجربه‌ای است که از انقلاب‌های سایر نقاط جهان به‌دست‌آمده بود. در انقلابی مانند انقلاب شیلی بعد از موفقیت انقلاب ساختاری برای حفاظت و نگهبانی از آن وجود نداشت، درنتیجه به‌سرعت با شکست مواجه می‌شود. تشکیل سپاه در اردیبهشت سال 58 با تعدادی از نیروهای انقلابی شاخص که نقش موثری در پیروزی انقلاب داشته و بیشتر آن‌ها پیرو خط امام بودند، شکل گرفت وتعداد نیروهای سپاه در نقاط مختلف کشور افزایش پیدا کرد. قبل از شروع جنگ، سپاه نقش ویژه و اساسی در برقراری امنیت مرزها و همچنین کردستان داشت. در زمان شروع جنگ، ظرفیت نفری نیروهای سپاه به 30 هزار نفر رسیده بود. از این 30 هزار نفر عضو، بیشتر نیروهای داوطلب بودند و انگیزهایي مانند نگاه شغلی و درآمدی نداشتند بلکه نیروهایي وارد سپاه شدند که حاضر بودند زمان و توان خود را برای امنیت کشور و حفاظت نظام تحت فرمان حضرت امام خمینی (س) صرف کنند. سپاه را می‌توان یک نیروي مکتبی و اعتقادی و از سويي، یک توان نظامی که به ولایت‌فقیه و رهبری امام خمینی اعتقاد ویژه داشت، دانست.

سپاه تا چه ميزان در مسير اهداف خود موفق بوده‌است؟

در زمان شروع جنگ باوجود اینکه مشکلات در برخی استان‌ها و شهرها مانند کردستان و گنبد وجود داشت، سپاه وارد عرصه جنگ شد. سپاه در جنگ توان و استعداد واقعی خود را به نمایش گذاشت. بزرگان و فرماندهانی وارد عرصه دفاع شدند که طرح‌ها و نظریه‌های‌آن‌ها منجر به پیروزی‌های بزرگ در 8‌سال دفاع مقدس شد. به‌جز 6 ماه اول جنگ که دشمن یک تسلط نسبی داشت، در سایر اوقات با ورود نیروهای انقلابی تحت عنوان پاسداران سپاه وضعیت تغییر کرد. سپاه به‌جز تعداد زیادی از عملیات‌های محدود در سطح منطقه، در چهار عملیات بزرگ به نام‌های ثامن الائمه، طریق القدس، فتح‌المبین و بیت‌المقدس که منجر به آزادسازی حدود 15 هزار مترمربع از مناطق اشغالی کشورمان شده بود، نقش اساسی داشت. طراحان این عملیات‌ها نیز از نخبگان و افراد انقلابی سپاه بودند. سپاه با ایفای نقش خود به‌خوبی در میان مردم و جهانیان شناخته شد. نیروي انقلابی و مومنی که با اضافه شدن نیروهای داوطلب بسیجی، به یک ارتش دومیلیون نفري تبدیل‌شده و قصد پاسداری از نظام و کشور را دارد. این موضوع كه سازمانی بتواند در ظرف مدتي کوتاه استعداد خود را به دو میلیون نفر در چارچوب یک سازمان برساند،اقدام دشواری بود که سپاه از عهده آن برآمد.

روحیه جهادی که این روزها همه مسئولان کشور در ادبیات‌شان استفاده می‌کنند، توسط سپاه و در زمان جنگ شکل عملی به خود گرفت. روحیه جهادی به معنای گذشتن از خود برای رسیدن به پیروزی در راستای رضایت خدا تعریف می‌شود. روحیه جهادی یعنی تمام‌وقت و توان خود را در راستای رسیدن به پیروزی هزینه کنید تا بتوانید رضایت خدا را به‌دست آورید که نمونه عملی این شعار در زمان جنگ تحمیلی توسط سپاه به اجرا درآمد. سپاه بعد از جنگ در قالب بازسازی، نوسازی و سازندگی نقش قابل‌توجهی ایفا کرد. سپاه بسیاری از پروژه‌های بزرگ و سنگینی که توان و ظرفیت انجام آن در میان گروه‌ها و شرکت‌های دولتی، نیمه‌دولتی و خصوصی نبوده را برعهده گرفت و آن‌ها را به سرانجام رساند و امروزه نیز شاهد آن هستیم که این کار را انجام می‌دهد. امیدوارم سپاه بتواند مسیری که شهدای زیادی برای رسیدن به آن از جان و خانواده خود گذشتند، را به‌درستی و در راستای منافع نظام و ملت دنبال کند تا شرمنده خون شهدا و خانواده آن‌ها نشویم.

دلیل هجمه‌هاي صورت‌گرفته به سپاه پاسداران چیست؟

کسانی که با اسلام و تشییع مخالف هستند بدون شک با سپاه نیز سر دشمنی دارند. طبیعی است غربی‌ها و دشمنان نظام، با مجموعه‌ای كه داراي مکتب انقلابی بوده و حفاظت از انقلاب اسلامی را وظیفه خود می‌داند دشمنی داشته باشند. اما باید این نکته مهم را در نظر گرفت که اگر سپاه دشمن نداشته باشد، خاصیتی نیز نخواهد داشت.

نقدهایی را که از سوی برخی افراد و گروه‌ها به سپاه وارد می‌شود، چگونه تحلیل و ارزیابی می‌کنید؟

در مجموعه گروه‌های داخلی که در کشور به شکل‌های مختلف در حال فعالیت هستند، به‌طور طبیعی تفکرهای مختلفي وجود دارد. طبیعی است كه این تعدد افکار به اختلاف‌نظر تبدیل شده و نتیجه آن همین نقدهایی باشد که گاهی از گوشه و کنار به مجموعه سپاه وارد می‌شود. اما در داخل كشور، مجموعه یا گروه و جریان خاصی وجود ندارد که باکلیت سپاه در تضاد باشد.

در روحیات پاسداران از ابتدای انقلاب تا به امروز تغییري ایجادشده است؟

بنده به دلیل اینکه با نسل جدید سپاه و دانشجویان نیز در ارتباط هستم، توان و استعداد نیروهای انقلابی را که در زمان جنگ حضور داشتند، در نسل جدید سپاه نیز مشاهده می‌کنم و خوشبختانه عرصه‌ای مانند عرصه جنگ وجود نداشته که افراد و پاسداران جوان، به‌خوبی قابلیت و توانایی خود را نشان ندهند؛ چه‌بسا اگر کشور دچار جنگ یا منازعه‌ای شود، در میان همین جوانان سپاه افرادی مانند شهید متوسلیان، شهید همت، شهید باقری و شهيد بروجردی ظهور کنند.

سبک زندگی پاسداران نسبت به‌روزهای آغازین جنگ دچار تغییر و تحول شده است؟

سبک زندگی انسان از زمان خلقت تا به امروز در حال تغییر است. همان‌گونه که می‌بینید سبک زندگی مردم عادی نیز دیگر مانند روزهای اول انقلاب نیست. درنتیجه در میان سپاهیان نیز این تغییر سبک زندگی بدون شک وجود دارد. اما ساده‌زیستی در سپاه و نیروهای انقلاب به‌عنوان یک ارزش به شمار می‌رود و مجموعه سپاه کسی را پاسدار واقعی می‌داند که زندگی ساده‌ای دارد و از تجمل‌گرایی دوری می‌کند.

سپاه از الگوی مشخصی برای تاثیرگذاری در حوزه اجتماعی و فرهنگی جامعه استفاده می‌کند؟

مهم‌ترین تاثیری که یک فرد عادی یا پاسدار می‌تواند روی جامعه خودش بگذارد این است که هر صبحتی را که بیان می‌کند عمل کند و به آن اعتقاد داشته باشد. زمانی حرف و شعار یک ارگان روی جامعه اثر می‌گذارد که ابتدا خودش به آن ایمان و اعتقاد داشته باشد. تلاش سپاه بر این است که یک الگوی سالم و درست با توجه به آموزه‌های دینی برای نیروهایش به وجود بیاورد، اما اینکه این موضوع تا چه حد می‌تواند در حوزه اجتماعی و فرهنگی روی جامعه اثرگذار باشد، دست خود افراد و نیروهای پاسدار است.

نقدهایی در خصوص ورود سپاه به حوزه‌های اقتصادی وجود دارد، اين انتقادات را وارد مي‌دانيد؟

باید این موضوع را در نظر بگیریم که فعالیت‌های اقتصادی سپاه نسبت به گذشته بسیار کمتر شده است. در دوره بعد از جنگ، مهندسی سپاه بدون در نظرگرفتن بحث اقتصادی و با استفاده از ابزار عمرانی باقی‌مانده از دوران 8 سال دفاع مقدس وارد عرصه سازندگی شدند. سپاه نیازی به انجام کار اقتصادی ندارد و هدفش از ورود به پروژه‌های عمرانی، سرعت‌بخشی و افزایش کارایی آن‌هاست.