به گزارش خرداد به نقل از ایسنا، آیت‌الله اعرافی ـ مدیر حوزه‌های علمیه ـ عصر دوشنبه در اختتامیه کنگره ملی شیخ عبدالحسین تهرانی که در دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد، با بیان اینکه نام حوزه در همه جا دیده می‌شود و در عمده حوادث، حوزه همواره نقش‌آفرین بوده است، اظهار کرد: برای پرداختن به هر شخصیت و عالم دینی اگر دقیق بررسی کنیم می‌بینیم که حوزه نقشی مهم در شکل‌گیری شخصیت افراد داشته و با تمام بشریت در ارتباط است.
وی ادامه داد: در عصر حاضر نیز فعالیت حوزه اثرگذار بوده و نمونه آن شکل‌گیری انقلاب اسلامی است. ما باید همواره کارکردهای حوزه را مورد بازشناسی قرار بدهیم. حوزه یک نهاد محوری است البته در مرکز مطالعات راهبردی حوزه کوتاهی‌هایی داشته‌ایم که باید آنها را رفع کنیم. حوزه یک نهاد اجتماعی تاریخی با تسلسل نهادی است و تمام نهادهای حوزوی از طریق مهاجرت به هم متصل می‌شوند.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور با بیان اینکه مهاجرت علما در حوزه‌های علمیه بسیار اثرگذار بوده است و نقطه وصل حوزه‌های علمیه محسوب می‌شود، گفت: طلاب و دانشجویان می‌توانند در مورد این مهاجرت‌ها مطالبی داشته باشند. ما اگر پیشینه این مسائل را بررسی کنیم می‌بینیم که حوزه به عصر معصومین (ع) وصل می‌شود.
آیت‌الله اعرافی در ادامه با بیان اینکه حوزه به سه مدل مختلف تقسیم‌بندی می‌شود، تصریح کرد: حوزه به سه مدل تقسیم می‌شود. یکی حوزه‌های مرکزی هستند که سایر حوزه‌ها زیرمجموعه آن هستند. گروه دیگری حوزه‌هایی هستند که قطب نشده اما اثرگذار بوده‌اند و سوم حوزه‌های رتبه پایین هستند. شیخ عبدالحسین تهرانی که به شیخ‌العراقین معروف است با حوزه‌های مهم در ارتباط بوده است.
وی افزود: در عمق و ژرفای حوزه هر چه بگوییم کم است. حوزه در قلمرو آموزش و پژوهش بسیار اثرگذار بوده است. ما در حوزه فقه معاصر وارد عرصه‌های گوناگونی خواهیم شد و به دنبال رد اندیشه‌های دیگران نیستیم بلکه در حوزه به دنبال استفاده از تمام اندیشه‌هاییم. ذات حوزه عمیق و دقیق است که باید از آن صیانت کنیم و بسطش بدهیم. حوزه ریشه در ذات مردم دارد. شاید گاهی برخی از حوزویان اندیشه‌های سکولاریسم سنتی داشته باشند اما تفکر غالب حوزویان، سیاسی و اجتماعی است و روح حوزه، روح مجاهدت است.
مدیر حوزه‌های علمیه در ادامه با بیان اینکه قدمت حوزه‌های تهران نسبت به حوزه‌های ری بیشتر است، یادآور شد: ایران پایگاه مهم حوزه‌ها بوده است و حتی رکن حوزه نجف نیز در ایران بوده است. امروز فعالیت بین حوزه و دانشگاه در تهران بیشتر است اما در عین حال باید گسترده‌تر شود و حوزه‌ها روی پای خود بایستند و به اصل خود برگردند. شخصیت شیخ عبدالحسین تهرانی شخصیتی است که کمتر به آن پرداخته شده است. ایشان همواره در کنار کارهای دینی در کنار مردم نیز بوده است.
اعرافی ادامه داد: ما باید تحلیل دقیقی درباره اینگونه علما داشته باشیم تا اساتید و دانشجویان ریشه‌های خود را بازیابند اما با نگاه نو. اگر اینگونه باشد، جهان هم به ما نگاه می‌کند.
هدف از برگزاری کنگره، معرفی عالمان دینی برای جوانان و نوجوانان بوده است
در ادامه این مراسم، حجت‌الاسلام والمسلمین میرلوحی عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) با بیان اینکه کمتر کسی می‌توانست از صاحب جواهر درجه اجتهاد دریافت کند، گفت: شیخ العراقین به حدی رسیده بود که توانست جزء پنج نفری باشد که از صاحب جواهر مرجعیت خود را کسب کند. شخصیت علمی، دینی و بین‌المللی این عالم دینی باید برای همگان معرفی شود. او برای طلاب اسوه و الگو بوده است و خدمات ایشان در کاظمین، سامرا و نجف و در کل احیای عتبات عالیات بسیار زیاد بوده است. او در ایران و عراق به شیخ‌العراقین معروف بوده است.
وی تاکید کرد: هدف از برگزاری این کنگره آشنایی با سیره این عالم جلیل‌القدر بوده است و هدف بعدی ما معرفی آثار ارزشمند و فاخر ایشان بوده تا از این طریق جوانان و نسل نوجوان ما با شخصیت عالمان دینی آشنا شوند. هدف بعدی ما الگوگیری در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و به‌ویژه موقوفات از این عالم تراز اول در عرصه وقف بوده است.
عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) ادامه داد: شیخ مولا علی کنی یکی از برجسته‌ترین عالمان واقف است و شیخ عبدالحسین تهرانی پس از او در عرصه ترویج وقف پیشگام بوده است. در زمان قاجار این عالم دینی نیمی از اموال خود را وقف کرده است.
میرلوحی با بیان اینکه ده‌ها مقاله، آثار ادبی، شعر و داستان، پوستر، نرم‌افزار، وبلاگ و ... در رابطه با زندگی و شخصیت شیخ العراقین به این کنگره ارسال شده است، گفت: ما درصدد بودیم که در عرصه وقف شیخ عبدالحسین تهرانی را بیشتر برای مردم معرفی کنیم. ایشان در زمان خود برای جهان اسلام الگو بوده است. یکی از موقوفات ایشان مدرسه آذربایجانی‌هاست و امیرکبیر نیز ثلث مال خود را به مرحوم شیخ العراقین می‌دهد که مساجد و مدارسی ساخته شود. محور بعدی ما در این همایش نقش شیخ العراقین در گسترش اسلام در زمان قاجار بوده است و ما درصدد هستیم که نقش او را در ائتلاف شیعه مورد بررسی قرار بدهیم. شیخ‌العراقین مدافع ولایت بوده و همواره از بروز اندیشه‌های بهائیت جلوگیری می‌کردند.
عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) در ادامه با بیان اینکه شیخ العراقین در بازسازی عتبات عالیات نقش بسیار زیادی داشته‌اند، به نقش‌آفرینی برخی هنرمندان در برگزاری این کنگره اشاره کرد و گفت: هنرمندانی همچون رضا رویگری، محمود پاک‌نیت، ناصر هاشمی، جهانگیر الماسی، جواد شمقدری، پروانه معصومی، پویا امینی، رضا اسماعیلی و ... ما را در برگزاری این جشنواره حمایت کردند. در عرصه دین 400 اثر، در فعالیت‌های هنری 150 اثر، در بخش مجازی 50 اثر و در بخش علمی 20 اثر به دست ما رسیده است.
فقه، لازمه جامعه است
در ادامه آیت‌الله قائم‌مقامی ـ استاد حوزه و دانشگاه ـ با بیان اینکه امیدواریم راه اینگونه علما ادامه داشته باشد، خاطرنشان کرد: ما معتقدیم که جهان به فقاهت احتیاج دارد و مراد از فقاهت این است که چه رویکردی به دین داشته باشیم. با فقاهت است که می‌توانیم دین را درست بشناسیم. هر کسی نمی‌تواند در عرصه دین نظر خود را داشته باشد. ما باید ببینیم اصل دین چیست و پیام فقها چه بوده است. سیستم دین اینگونه نیست که هر کسی برداشت خود را داشته باشد بلکه ما باید بفهمیم که خداوند چه می‌خواهد و به آن عمل کنیم.
اگر شریعت در جامعه اجرا شود دیگر شاهد شکل‌گیری فرقه‌هایی همچون بهائیت نیستیم
در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین صادقی ـ معاون فرهنگی قوه قضاییه ـ با بیان اینکه امروز برای نکوداشت عالمی گرد هم جمع شده‌ایم که عظمت، شأن و شخصیتش خیلی شناخته‌شده نیست، شیخ عبدالحسین تهرانی را از فقهای سرآمد در ایران و عراق برشمرد و تصریح کرد: شیخ العراقین جمله‌ای دارند که در جامعه امروز هم می‌توانیم به آن استناد کنیم. جمله ایشان این است «اگر شریعت اجرا شود و در جامعه شریعت حاکم شود فساد و فتنه از میان خواهد رفت.» این سخن را در دوره حاضر، مقام معظم رهبری و امام راحل نیز مطرح کرده‌اند که اساس و اراده جامعه باید اسلام و شریعت باشد. شیخ عبدالحسین تهرانی همواره در محدوده مسائل شرعی بسیار مراقب بود که حتی حکما نیز کج نروند و همواره با انحرافاتی که در جامعه به وجود می‌آمد مخالفت می‌کرد. امروز که ما در مراکز حوزوی و دانشگاهی هستیم اگر راه امثال این عالمان دینی را ادامه بدهیم و در جامعه به شریعت عمل کنیم دیگر مشکلی نخواهیم داشت. این شریعت و دین است که می‌تواند اجتماع را مدیریت کند.
صادقی ادامه داد: اگر امروز از اسلامی‌کردن علوم سخن گفته می‌شود برگرفته از سخنان همین عالمان دینی است. اسلامی‌سازی علوم بسیار پیچیده است. اگر شریعت پایه اداره جامعه را برعهده بگیرد دیگر شاهد شکل‌گیری فتنه در جامعه نیستیم. ما با شکل‌گیری شریعت و اسلام در جامعه می‌توانیم با انحرافات و شکل‌گیری فرقه‌هایی همچون بهائیت مبارزه کنیم.
در این مراسم از خانواده حجت‌الاسلام شهید محمد کوهرنگ ـ شهید مدافع حرم ـ نیز تقدیر شد.
