استاندار کرمانشاه: هنوز پول‌های مردم در حساب بانکی سلبریتی‌هاست
به گزارش خرداد، روزنامه آفتاب یزد نوشت: در یک روز بهاری اردیبهشت‌ماه تحریریه آفتاب یزد میزبان هوشنگ بازوند، استاندار میانسال کرمانشاه بود. استانداری که پس از انتصابش در کرمانشاه با بحران سخت زلزله روبه‌رو شد. اما به رغم همه ایرادتی که پس از این زلزله در طول امدادرسانی و ساماندهی اوضاع استان به او گرفته شد، خودش معتقد است که کارش را به بهترین نحو ممکن انجام داده و سربلند از میدان بیرون آمده است.
خبرنگاران اجتماعی آفتاب یزد نیز از ابتدای وقوع این حادثه تلخ با مردم، استاندار و بنیاد مسکنی‌ها گفت‌وگو کرده و از نزدیک شاهد روند مدیریت و کمک‌رسانی‌ها بوده‌اند. طی ماه‌های گذشته گزارش‌های متعددی در اینباره به چاپ رسیده است. گفت‌وگو با استاندار کرمانشاه بدین شرح است:
از تهدید، فرصت سازی کردم
هنوز هم تصاویری از ورود باران به داخل چادر زلزله زدگان منتشر می‌شود. آیا هنوز هم چادرهایی که مردم در آن زندگی کنند وجود دارد؟ چرا کماکان عده‌ای اصرار دارند که در چادر بمانند؟
دوازده هزار خانه صددرصد تخریب شدند. باید طبق تعهدمان این دوازده هزار خانه را تا شهریور تحویل دهیم. اعضای همه این تعداد خانه تخریبی کانکس دارند. با وجود اینکه 13هزار خانه دیگر تخریب نشده‌اند اما باید آنها را نوسازی کنیم. البته از این نوع سیزده هزار خانه ممکن است در روستاهای یزد و اصفهان و دیگر شهرها هم باشد. در واقع ما از این زلزله فرصت سازی کردیم. در داخل شهر هم حدود 7500خانه خراب شده که ما دو هزار و پانصد خانه دیگر که در بافت‌های فرسوده و سکونت‌گاه‌های غیر رسمی بودند و باید نوسازی می‌شدند را نیز به آن اضافه کردیم. یک سری خانه هم نیمه کاره بود، برای اینها هم پولی تحت عنوان مقاوم سازی گرفتیم که نام این را هم فرصت سازی می‌گذارم زیرا من در این زلزله از تهدید فرصت ایجاد کردم.
اکنون در حال تعمیر حدود 59 هزار خانه هستیم. تعمیرات هر خانه ممکن است از دو تا بیست میلیون تومان هزینه در بر داشته باشد. کانکس‌های توزیع شده بین شهر و روستا حدود 18 هزار واحد است. شاید یک عده که خانه‌هایشان آسیب دیده و منتظر تعمیرات هستند در چادر مانده باشند. طبیعتا ما نمی‌توانستیم 94 هزار خانه کانکس توزیع کنیم. لذا برخی هم چادر جلو خانه آنها نصب شده و هم در خانه‌هایشان هستند. ما چادرها را جمع نکرده‌ایم. این موضوع بدین معنی نیست که این افراد خانه نداشته و در چادر زندگی می‌کنند.
گروه دیگری هم هستند که در شهر گفتند اگر پنج میلیون تومان به عنوان اجاره به ما بدهید ما خود خانه اجاره می‌کنیم، ما هم پنج میلیون تومان را به آنها دادیم اما خانه نگرفتند. همچنین برای تهیه کولر و یخچال بودجه‌ای در نظر گرفته و دو میلیون تومان به هر یک از این افراد داده‌ایم. همه جا هم اعلام کردیم که دو میلیون تومان برای کولر و یخچال بوده و برای چیز دیگری آن را هزینه نکنید.
الان چه تعداد کانکس در منطقه وجود دارد؟
18 هزار و 500 عدد.
بعد از اسکان دائم زلزله‌زدگان تکلیف این کانکس‌ها چه می‌شود؟
آنهایی که کانکس در حیاط شان قرار دارد، در روستاها هستند. آنها با فونداسیون در خانه‌هایشان می‌ماند. اما کانکس‌های موجود در شهرها جمع می‌شوند تا در حوادث دیگر استفاده شوند.
بیکاری کرمانشاه خطرناک‌تر از زلزله
یکی از دغدغه‌هایی که شما مستقیم و غیرمستقیم به آن اشاره کردید این بود که ما این زلزله را مدیریت خواهیم کرد همانگونه که تا الان مدیریت کرده‌ایم اما بیاییم و فکری به حال اشتغال و بیکاری کنیم. آیا دغدغه اصلی شما در کرمانشاه اشتغال و بیکاری است؟
دقیقا. من احساس می‌کنم که بیکاری کرمانشاه از زلزله هفت و سه دهم ریشتری آبان ماه خطرناک‌تر است. به همین دلیل هم ما همه هم و غم خود را بر روی مبارزه با بیکاری در قالب یک سند اشتغال دو ساله گذاشته‌ایم. این سند که هفت برنامه دارد را تهیه کرده‌ایم تا مطابق آن، اشتغال را اجرا کنیم.
در حال حاضر در مناطق زلزله‌زده فرصتی ایجاد کرده‌ایم. با تسهیلات دو هزار و 700 میلیارد تومان موجود برای مسکن، روزانه 11 هزار و 600 نفر مشغول به کار هستند. همچنین 1200 میلیارد تومان وام شش درصد برای سرمایه‌گذاری و صنایع آنها مانند کشاورزی جهت اشتغال زایی وجود دارد. در آنجا شرکت‌ها و پیمانکاران فراوانی در حال کار هستند. بسیاری از صنایعی که به نوعی مدتی تعطیل بودند نیز با زلزله دوباره فعال شدند. به خصوص کارخانه‌های مرتبط با فولاد، کاشی، سیمان و....
اما این شغل‌ها پایدار نیستند و موقت‌اند.
دو هزار و 700 میلیارد تومان خود، بازاری یک و نیم تا دو ساله است. اما آن هزار و دویست میلیارد تومان برای توسعه، سرمایه‌گذاری و... اشتغال دائم ایجاد می‌کند. اما بحث رونق مسکن و ساخت آنها شاید 10 تا 15 صنعت را فعال کند. از شیشه و قفل گرفته تا پنجره، نجاری، در و....
عملکرد ما از مدیریت پلاسکو بهتر بود
فکر می‌کنید عملکرد شما در این حادثه در مقایسه با حوادث دیگر و عملکرد مدیران چگونه بود؟
حقیقتا در این زلزله رکورد بی‌سابقه‌ای در امداد و نجات صورت گرفت. در هیچ زلزله‌ای نتوانستند هفت هزار نفر را در کمتر از بیست ساعت بدون اینکه حتی یک نفر از آنها از بین بروند منتقل کنند. زلزله‌های مشابه این 35 هزار کشته داده است. کار خیلی خوب و تقسیم بندی مناسبی بود که من اول وقت انجام دادم. سپاه را وارد روستاها و ارتش را وارد شهر کردیم. همچنین 11 هزار امدادگر قوی وارد مرحله شده و به کمک هلال احمر آمدند و تا ساعت یازده ظهر تقریبا کار امداد و نجات تمام شد. اما در زلزله‌های دیگر 48 تا 72 ساعت بعد از آن فقط جاده‌هایشان باز می‌شد. زلزله کرمانشاه بسیار بزرگ بود تا جاییکه 45 روز کشور را تحت تاثیر خود قرار داد. هر گسلی در کشور که ذره‌ای قابلیت فعال شدن داشت، در حال فعال کردن این گسل بود. دویست و پنجاه کیلومتر مربع در عمق 12 کیلومتری منطقه حرکت کرده و در سرپل ذهاب متوقف و انرژی آن آزاد شد. این آزادی انرژی منجر به تخریب وحشتناک در 9 شهرستان و 1900 روستا شد. خدمات رسانی به این تعداد روستا کار راحتی نبود. این اتفاق را با ساختمان پلاسکو تهران مقایسه کنید که تا چه اندازه درگیر یک ساختمان بودند. اما ما ظرف یک هفته تمام این ماجرا را رفع کردیم. چون ورود به روستاها با اتومبیل بسیار سخت بود پس روز اول برای بسیاری از این 1900 روستا دستور دادم تا با هلیکوپتر چادر و مواد غذایی ببرند. آن روز بین سرپل ذهاب و کرمانشاه نزدیک به 38 بالگرد پل هوایی ایجاد کرده بودند. از سوی دیگر کار دکتر‌ها‌شمی (وزیر بهداشت) بسیار عالی بود. در بیمارستان‌های همدان و کرج هرکدام نزدیک به هزار و در تهران دو هزار و پانصد تا سه هزار تخت خالی کرده بود که بلافاصله ماشین، هواپیما و هلیکوپتر زخمی‌ها را کاملا برنامه‌ریزی شده به این بیمارستان‌ها منتقل کردند.
در بحث توزیع مواد غذایی هم مردم واقعا کمک کردند. در فضای مجازی بسیاری می‌گفتند کمک نکنید اما ما جلوی این موج را نگرفتیم چون اگر این کار انجام می‌شد گویی که چنین سخنانی از سوی کانال‌های تلگرامی معاند درست است. اما در عین حال در سیستم توزیع ما اختلال به وجود می‌آوردند.
جلوی مردم را نگرفتیم
چنین کانال‌هایی مدعی بودند که سیستم توزیع علمی نیست و در جایی پتو یا آب و... زیاد بوده و در جای دیگری نیست.
در شورای تامین موضوع جلوگیری از کمک کردن کسانی که خود کمک می‌آوردند و هدایت آنها به سمت هلال احمر مطرح شد اما من گفتم که این کار درست نیست و مردم اگر بخواهند به ما اعتماد نکنند بزرگترین ضربه را به سرمایه خود زده‌ایم.
ادعا نمی‌کنیم که از 94 هزار چادر توزیع شده، همه نصب شده‌اند. ما به ازای هر یک چادر نصب شده دو و هفت دهم چادر پرت داشتیم اما در زلزله‌های دیگر، سه و هشت دهم و یازده پرت هم داشته‌ایم به تعبیری آنها را فروخته یا نگه داشته‌اند.
چه اتفاقی کمک کرد تا زندگی به حالت عادی برگردد؟
این زلزله چند نکته مهم داشت. اول اینکه رئیس جمهور پس از سی و شش ساعت به میان مردم آمده و با آنها صحبت کرد و مردم برایش دست زدند. ریسک بزرگی است زیرا در آن زمان مردم همه چیزشان را از دست داده، عصبانی هستند و تحمل ندارند. مورد دیگر بحث خروج فوری از بحران بود. من تنها راه عبور از آن را جاری شدن زندگی مردم می‌دانستم. پس مغازه‌ها باز شد و همه به ادارات و بر سر کار بازگشتند.
الان پس از گذشت چندین ماه، چقدر مدیریت استان کرمانشاه از زلزله فاصله گرفته است؟ آیا هنوز هم برنامه‌ریزی‌ها متاثر از زلزله است؟
کاملا مطابق برنامه، عادی عمل می‌کنیم.
زلزله که به حاشیه نرفته است؟
خیر. اولویت مسکن و بازسازی را در دستور کار داریم اما این به معنای درگیری‌مان با بحران نیست.
آخر و عاقبت سلبریتی‌ها و کمک‌های مردمی ماجرای کمک‌های نقدی سلبریتی‌ها به کجا رسید؟
برخی خیرین به منطقه آمدند اما ساخت و ساز در آنجا باید تحت مدیریت ما و بنیاد باشد. نمی‌شود که کسی بگوید سرخود می‌خواهم چیزی را بسازم زیرا شاید فردا این شخص رفت. در حال حاضر ما به مردم زلزله زده پول می‌دهیم یعنی50 میلیون تومان وام بلاعوض به آنها داده و 85 متر خانه را درست کرده تا در آن اسکان کنند. آن موقع جوی در بین مردم ایجاد کردند که به دولتی‌ها کمک نکرده و خودتان مستقیم به مردم کمک کنید. اما مردم بیشترین کمک را به دولت کردند. 63میلیارد تومان به هلال احمر، دو تا دو و نیم میلیارد تومان به بنیاد مسکن و همین مبلغ را هم به کمیته امداد دادند. مردم به آقای زیبا کلام سه میلیارد و دویست، به علی دایی حدود 9 میلیارد تومان و خانم کلباسی هم حدود پنج میلیارد و دویست تومان پول دادند. خانم کلباسی به منطقه آمده و با خود فرد خوبی را نیز آورده و در چهار روستا کارش را انجام می‌دهد. در ملاقات‌هایی که با آقای زیباکلام داشتم یکی دو طرح برای انجام در منطقه به ایشان پیشنهاد دادیم. هر طور که این افراد راضی باشند با آنها کنار می‌آییم. معتقدیم که مردم به این افراد اعتماد کرده و ما نباید اعتماد مردم را خدشه‌دار کنیم. اما تاکنون اینها کاری در منطقه شروع نکرده‌اند.
پول‌های جمع‌آوری شده هنوز در حساب بانکی این افراد وجود دارد؟
بله. منتها یک نکته است که ما در آنجا 5332 میلیارد تومان هزینه می‌کنیم حالا این هشت یا 9 میلیارد تومان خیلی ما را لنگ نکرده که ما روی اینکه این سه میلیارد تومان کجا می‌خواهد هزینه شود وقت بگذاریم.
یک سری گروه‌های خیر به منطقه رفته و از نظر روحی، مردم و کودکان را تسکین می‌دهند.
زیرا فی‌المثل می‌گفتند خودکشی زیاد بوده است. ما نیز با چند گروه از این افراد گفت‌وگو کرده و گزارش تهیه کرده‌ایم. به نظرتان این گروه‌ها چقدر مفید بوده‌اند؟ کاری توانسته‌اند انجام دهند؟
به نظر من خودکشی‌ای در کار نبود. اگر یک مورد خودکشی وجود داشت که دانشگاه علوم پزشکی یا هر مرکز رسمی آن را تایید کند ما قطعا این آمار را می‌پذیریم. اما اینکه فلان شخص یا کانال تلگرامی چنین چیزی را بگوید اصلا صحت ندارد.
گروه‌هایی از نظر روحی و روانی به منطقه زلزله زده آمده بودند و محوریت اصلی آنها هم با سازمان بهزیستی بود. کار آنها بسیار خوب بود. در آن مدت من نیز در منطقه حضور داشته و بازدید می‌کردم. این افراد از استان‌های دیگر آمده و با بچه‌ها کار می‌کردند. در حال حاضر آنها از منطقه رفته و فقط بهزیستی مانده است.
مریم‌مرادی 
