به گزارش خرداد فردا دوشنبه 5 شهریور ماه دیوان بین المللی دادگستری رسیدگی به شکایت جمهوری اسلامی ایران از ایالات متحده آمریکا را ذیل خروج یکجانبه واشنگتن از توافق هسته ای «برجام» و اتهام زنی های آمریکا به ایران در خصوص پرونده های تروریستی در کشورهای ثالث شروع می کند.
«دیوان بینالمللی دادگستری» در شهر «لاهه» کشور هلند اعلام کرده است که از فردا دوشنبه 5 شهریور ماه (27 آگوست) تا پنجشنبه 8 شهریور ماه (30 آگوست) به شکایت های ایران از ایالات متحده آمریکا رسیدگی خواهد کرد. «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه 25 تیر ماه (16 ژوییه) اعلام کرد که ایران از آمریکا به دلیل «نقض عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین ایران و آمریکا در سال 1955» شکایت کرده است و جمهوری اسلامی ایران بر همین مبنا دادخواستی را به دبیرخانه «دیوان لاهه» تسلیم کرده است.
جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به اقدامات آمریکایی ها، پروندههایی را علیه دولت آمریکا در دیوان بین المللی دادگستری به جریان انداخته است و دو شکایت علیه آمریکا مطرح کرده است. به گفته «لعیا جنیدی»، معاون حقوقی حسن روحانی، رییس جمهوری ایران، دعوی نخست به احکام پروندههایی مربوط است که دادگاههای آمریکایی صادر کردهاند و ادعای آنها مسائل تروریستی است که اجرای آنها را در کشورهای دیگر شاهد هستیم و دعوی جدیدی که ایران علیه آمریکا در دیوان بینالمللی دادگستری مطرح کرده مربوط به خروج ایالات متحده از توافق هسته ای «برجام» و بازگرداندن تحریمها علیه ایران است.
دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا روز 18 اردیبهشت ماه (8 می) به طور یکجانبه و بر خلاف اصول و موازین حقوق بین الملل خروج یکجانبه ایالات متحده را از توافق هسته ای ایران و غرب اعلام کرد و ایران نیز بر همین اساس، از آمریکا به دیوان بین المللی دادگستری شکایت کرد.
جنیدی در خصوص دعوی اول اعتقاد دارد: «اگر در محکمه بین المللی، حکم به نفع ایران صادر شود، شاید همه دادگاههای دیگر در دنیا علیالاصول ازحکم دیوان لاهه تبعیت کنند و دیگر حاضر نباشند هیچ دستور و اجرایی نسبت به این نوع احکام صادر شده از سوی دادگاههای آمریکا را صادر کنند. البته ممکن است در صورت موفقیت ایران در این محکمه، باز هم دادگاههای امریکایی از این قاعده اطاعت نکنند ولی در این صورت چون حکم دیوان بینالمللی دادگستری است، منجر به مسئولیت بینالمللی برای آمریکا خواهد شد.»
برای درک تبعات آرای احتمالی دیوان بین المللی دادگستری برای ایران و آمریکا، مرور تاریخچه این دادگاه، «عهدنامه مودت» بین ایران و آمریکا و همچنین شکایات مطرح شده از سوی ایران علیه آمریکا کمک کننده است.