رکوردزنی تتلو آیا نشانه سقوط فرهنگی یا اتفاق خاصی است؟

سرویس اجتماعی خرداد-محمدرضا مشتری: این روزها که قرنطینه نظم اجتماعی حاکم بر جامعه جهانی را به هم ریخته و منجر به تعطیلی بسیاری از مرودات جمعی و به حداقل رسانی ارتباطات اجتماعی شده، به طور طبیعی رجوع به فضای مجازی و ارتباط گیری از طریق مناسبات غیر حضوری افزایش یافته و در این میان فضای مجازی که خود به خودی و به شکل ذاتی مایه برون ریزی برخی رفتارهای نامتعارفِ غیر قابل انجام در فضای حقیقی بود، این روزها بیش تر از پیش با حواشی و اتفاقات عجیب و غریب روبروست.

به گزارش خرداد، این روزها فضای مجازی فارسی و به خصوص شبکه اجتماعی اینستاگرام بازار شلوغ و بی در و پیکری یافته و فشار قرنطینه مزید بر علت شده تا کاربران مختلف بخش زیادی از وقت و انرژی خود در اوقات فراغت پر میزان این روزها را به حضور در این فضا اختصاص دهند و یکی از وجوه پر بازتاب این روزها در فضای اینستاگرام که دستمایه نقد و حرف و حدیث های فراوان شده، آمار بالا و رکوردزنی لایوهایی است که امیر مقصودلو ملقب به تتلو در فضای اینستاگرام با مخاطبان خاص خود برگزار می کند.

با توجه به ظاهر نامتعارف، رفتارهای عجیب و غریب، ترانه های مبتذل و فحاشی های رکیکی که این خواننده در طول این چند سال گذشته از خود به نمایش گذاشته، می توان او را نماد هنجارشکنی و ابتذال فرهنگی خواند و با توجه به این مختصات، عده ای از منتقدان رجوع صدها هزار نفری به لایوهای مستهجن و زننده این خواننده را که گویا رکوردی هم در لایوهای اینستاگرام زده است، نشانه سقوط فرهنگی گرفته و نقدهای تند و تیزی به آن نوشته اند و این اتفاق را نشانه انحطاط فرهنگی جوانان و کاربران شبکه های اجتماعی ایرانی عنوان کرده و آن را نمونه مشت از خروار بی فرهنگی رسوخ یافته در جامعه عنوان می کنند.

اما آیا این قیاس و استدلال درست و منطقی است و واقعیات جامعه را نشان می دهد و می توان آن را نشانه بیماری فرهنگی جامعه دانست؟

هر چند رفتارها و گفتارهای تتلو با هیچ یک از قواعد متعارف و چارچوب های سنتی و فرهنگی کشور ما حتی فارغ از ارزش ها و اصول رایج مذهبی نمی خواند اما این میزان از استقبال از لایوهای او را نمی توان به حساب انحطاط فرهنگی جامعه و یا حتی نسل تازه خواند.

به طور طبیعی در همه قرون و اعصار و در همین سده اخیر که وسایل ارتباط جمعی از انواع مختلف آن بسط و تکوین یافته، خبرهای زرد، رفتارهای هیجانی، هنجارشکنی و خروج از قواعد مرسوم توجه برانگیز و مورد اقبال و استقبال افکار عمومی به شکل آنی و فوری بوده، از قدیم الایام نشریات زرد پر طرفدارترین مجلدات بوده اند، شعرای خاص گو، در زبان محاوره ای و عامیانه پر نقل بوده اند، ورزشکاران و چهره های خاص و متفاوت پر طرفدار بوده اند و نمی شود اکنون انتظار داشت که حرکات و رفتارهای عجیب و غریب تتلو توجه مخاطبان و کاربران شبکه های اجتماعی را آنهم در این دوران بی سوژگی و خمودگی بسیاری از عرصه های فرهنگی و ورزشی به خود جلب نکند.

تعداد بالای فالورها یا بازدیدکنندگان لایوهای تتلو هر چند زشت و مایه نکوهش می تواند باشد اما نشانه انحطاط و سقوط فرهنگی و تحلیل های آنچنانی و پر آب و تاب برخی روشنفکران نیست! بسیاری از مردم از سر بیکاری و وقت گذرانی یا برای ارضای قوه کنجکاوی خود لختی هم به چنین جاهایی سرک می کشند و این یک رفتار ریشه دار و متداول و همیشگی بوده و هست و خواهد بود و تحلیل های آنچنانی درباره آن نمی تواند محلی از اعراب بوده و دال و نشانه بر تغییرات کلان فرهنگی باشد.

نمونه آنکه همین آقای تتلو که به چندین میلیون فالور خود می نازید و در انتخابات ریاست جمهوری گذشته به حمایت از یکی از کاندیداها پرداخت، نه فقط نتوانست تسهیل کننده شرایط انتخاب او باشد که به اعتقاد بسیاری موجب ریزش هوادران آن نامزد هم شد، بدان معنی که وقتی می توان برای مخاطبان و همراهان تتلو ارزش و جایگاهی قایل شد که آنان توانایی تحرکات اجتماعی و تغییرات زیر ساختی داشته باشند و تتلو امکان مدیریت و شکل دهی رفتارهای آنان را داشته باشد، حال آنکه همه می دانیم جز جماعتی محدود که حضورشان نیز در هر جامعه ای ممکن و متصور است و به حرف او گوش جان می سپارند، عموم همین فالورها یا مخاطبان لایوهای وی تنها برای سرگمی یا مضحکه او به وی توجه دارند و نه چیز دیگر....

پس بیهوده و غلو آمیز از این تحرکات یاد نکرده و به تحلیل آن نپردازیم و هر چیزی را در جایگاه و رسته خود ببینیم که این به عقلانیت و روشنفکری هم نزدیک تر است!