چند روزی است که نگاه بسیاری از رسانههای بینالمللی به سمت مشرق زمین و بهطور خاص به سوی چین دوخته شده است؛ جایی که مقامات کشورهای عمدتا بلوک شرق برای شرکت در نشست شانگهای و سپس رژه روز پیروزی راهی چین شدهاند.
به گزارش فرارو، روز یکشنبه بود که نشستی دو روزه با عنوان نشست «سازمان همکاری شانگهای» به میزبانی چین در بندر «تیانجین» برگزار شد.
بنابر آنچه که در تعریف سازمان همکاری شانگهای آمده، این سازمان، یک سازمان سیاسی، اقتصادی و امنیت بین الملل اوراسیایی است که در سال ۲۰۰۱ از سوی چین، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان بنا نهاده شد. در ژوئن ۲۰۱۷ با پیوستن هند و پاکستان تعداد اعضای آن به هشت عدد رسید و در ژوئیه ۲۰۲۳، ایران و در ژوئیه ۲۰۲۴ بلاروس به آن اضافه شدند که تعداد اعضا اکنون به ده کشور رسیده است. همچنین شماری از دیگر کشورها نیز به عنوان ناظر و نیز شرکای بحث و گفتگو در این اجلاس شرکت میکنند.
خبرگزاری رویترز دور روز پیش در خبری با عنوان «شی جین پینگ، رئیس جمهور چین در حالی که در کنار رهبران روسیه و هند است، یک نظم نوین جهانی را به پیش میبرد» نوشت: «شی جین پینگ»، رئیس جمهور چین روز دوشنبه دیدگاه خود را در خصوص یک نظم اقتصادی و امنیتی جهانی که «جهان جنوب» را در اولویت قرار میدهد، بیان کرد؛ مسألهای که با حضور رهبران روسیه و هند، چالشی مستقیم برای آمریکا به حساب میآید. » او گفت: «ما بایستی موضعی روشن در برابر هژمونی و سیاستهای قدرت و چندجانبه گرایی واقعی اتخاذ کنیم.»
جهان جنوب اصطلاحی است که معمولا به کشورهای جهان سوم و کشورهایی که از درآمد کافی برخوردار نبوده و دارای سطح بالایی از فقر و رشد جمعیت هستند، اطلاق میگردد.
اما یکی از پدیدههای این دوره از نشست همکاری شانگهای، حضور هند در این نشست بوده است. از آنجایی که هند و چین سالها با همدیگر اختلاف داشته اند، نخست وزیر هند در نشست سال گذشته سازمان همکاری شانگهای حاضر نشد و این برای نخستین بار در هفت سال گذشته است که نارندرا مودی، نخست وزیر هند در چین حاضر شده است؛ مسألهای که میتواند سبب نزدیکی دو قدرت اتمی بزرگ در جهان به یکدیگر شود که هرکدام نیز سرمایههای جمعیتی و علمی فراوانی نیز دارند و میتوانند وزنه بلوک شرق را در نظم نوین جهانی در دهههای پیش رو بیش از پیش سنگینتر کنند.
شی جین پینگ، خطاب به نارندرا مودی گفت چین و هند بایستی که شریک باشند؛ نه آنکه رقیب یکدیگر محسوب شوند. مودی نیز در این ارتباط اعلام کرد جوی از صلح و ثبات میان دو کشور وجود دارد.
اما نزدیکی هند به رقیب آمریکا یعنی چین، چیزی نبود که از چشم ترامپ دور بماند و همین امر نیز سبب شد خشم ترامپ از این مسأله برانگیخته شود. در همین راستا، پایگاه خبری شبکه «سیانبیسی» گزارش داد دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا روز دوشنبه و در پی سفر نارندرا مودی، نخست وزیر هند به چین برای شرکت در نشست «سازمان همکاری شانگهای» انتقادهای خود را از هند شدیدتر کرد و تجارت با هند را «یک فاجعه کاملا یک طرفه» خواند.
سیانبیسی همچنین اعلام کرد ترامپ با انتشار پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشال مدعی شده هند پیشنهاد داده تعرفههایش را به صفر برساند؛ اما به نوشته ترامپ دیگر دیر شده است و این کشور بایستی این کار را سالها پیش انجام میداد. ترامپ البته توضیحی نداد که چه زمانی هند چنین پیشنهادی را داده است.
پس از نشست شانگهای که به نوعی از سوی چین برای نشان دادن نظم نوین جهانی برگزار شد، روز چهارشنبه نوبت به رژه عظیم و بزرگ روز پیروزی رسید؛ رژهای که در واقع نمایشی قدرتی از سوی چین خطاب به کشورهای غربی بود و واکنش تند ترامپ را نیز البته در پی داشت.
رسانههای خبری جهان از صبح چهارشنبه گزارش دادند «شی جین پینگ»، رئیس جمهور چین روز چهارشنبه میزبان مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، «کیم جونگ اون»، رهبر کره شمالی و شماری دیگر از مقامات جهان در بزرگترین رژه نظامی چین است.
پایگاه خبری آمریکایی آکسیوس با اعلام این خبر گزارش داد این رژه به مناسبت هشتادمین سالگرد تسلیم رسمی ژاپن برگزار میشود که سبب شد تا جنگ جهانی دوم پایان یابد. بنابر اعلام آکسیوس به نقل از مقامات چینی، در این مراسم نسل جدیدی از تسلیحات نظامی به نمایش درآمد.
اما در این رژه که تصاویر بسیاری نیز از آن منتشر شده، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین در کنار رؤسای جمهور روسیه و کره شمالی دیده میشود؛ در حالی که شمار زیادی از رهبران دیگر کشورهای جهان نظیر ایران نیز در پشت سر آنها قرار دارند؛ تصویری که به نوعی به چالش کشیدن حرکت کشورهای اروپایی در پشت سر آمریکا در جهان غرب به حساب میآید.
اما برگزاری رژه پیروزی در چین نیز از چشم ترامپ دور نماند و سبب شد تا ترامپ در پستی کنایهآمیز، متحدان پکن را به توطئه علیه آمریکا متهم کند.
ترامپ در حساب کاربری خود در تروث سوشال نوشت:
«سوال بزرگی که باید به آن پاسخ داده شود این است که آیا رئیس جمهور شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، از حجم عظیم حمایت و «خونی» که ایالات متحده آمریکا به چین داده است تا به این کشور در تضمین آزادیاش از یک مهاجم خارجی بسیار غیردوست کمک کند، یاد خواهد کرد یا خیر. بسیاری از آمریکاییها در تلاش چین برای پیروزی و افتخار جان باختند. امیدوارم که آنها به حق مورد احترام و یادآوری شجاعت و فداکاریشان قرار گیرند! باشد که رئیس جمهور شی و مردم شگفتانگیز چین روز جشن بزرگ و ماندگاری داشته باشند.»
«لطفاً گرمترین درودهای من را به ولادیمیر پوتین و کیم جونگ اون، در حالی که علیه ایالات متحده آمریکا توطئه میکنید، برسانید.»