از دولت اصرار، از مجلس انکار؛ قضیه، دسترسی به ارزهای آزادشده به دنبال توافق ژنو است. اگرچه دولتیها تاکنون چندبار اعلام کردهاند قسط داراییهای بلوکهشده ایران در کشورهای دیگر با زمانبندی توافق شده آزاد میشود اما اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس، که به تازگی وارد موضوع شدهاند، گویی هیچکدام از اظهارات مقامهای مسوول دولتی را قبول ندارند. آنچنان که سخنگوی کمیسیون امنیت مجلس بعد از جلسه بررسی این موضوع در کمیسیون امنیت ملی گفت که «توضیحات مسوولان درباره آزادی ارز حاصل از توافق ژنو، کمیسیون امنیت را قانع نکرد.»
به گزارش خرداد به نقل از شرق، صبح روز گذشته، اولین جلسه کارگروه اقتصاد مقاومتی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با حضور همه اعضای کمیسیون و مسوولان بانکمرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی برگزار شد. منطقی بهنظر میرسد که فکر کنیم، مسوولان بانکمرکزی و وزارتامور اقتصادی و دارایی افراد مطلعی در مورد «آزادی ارز» باشند اما اطلاعات آنها نمایندگان کمیسیون امنیت را متقاعد نکرد. روز گذشته سیدعباس عراقچی، معاون حقوقی و بینالملل وزیر امورخارجه و عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای ایران نیز خبر «واریز قسط چهارم داراییهای بلوکهشده به حساب بانکمرکزی» را به «ایسنا» داد. او اعلام کرد که «مبالغ مربوط به اقساط 2/4میلیارد دلاری به حساب بانکمرکزی واریز شده است.»معاون وزیر خارجه تاکید کرد که «تاکنون همه اقساط طبق توافق ژنو پرداخت شده و در حساب بانکمرکزی قرار دارد.»
به گزارش ایرنا، محمدباقر نوبخت، معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی رییسجمهوری نیز روز گذشته گفت: «اقساط مربوط به چهارمیلیاردو200میلیوندلار در قالب پنج قسط تاکنون دریافت شده و منابع در اختیار ایران است.» او در مورد وضعیت بازگشت داراییهای بلوکهشده ایران و گمانهزنیهای ایجاد شده در مورد تاخیر در عودت آن افزود: «روال اداری برای بازگشت داراییهای بلوکهشده ایران و انجام تعهدات در مهلتهای مقرر به زمان نیاز دارد.»نوبخت تصریح کرد: «همانطور که اقساط پیشین دریافت شد این مرحله نیز به همین ترتیب است و صرفنظر از روند طولانیمدت بازگشت، به همه تعهدات دست یافتیم و منابع در اختیار ایران است.»
وی در مورد محل هزینه اقساط دریافتی نیز گفت: «محل دریافت این اقساط منابع عمومی کشور هستند و میتوانیم برنامههای توسعه کشور را با منابع عمومی به انجام برسانیم.»
این در حالی است که مذاکرهکنندگان هستهای در اولین روزهای بعد از توافق ژنو نیز گفتند که ممکن است ارزهای آزادشده وارد کشور نشود و با توجه به مصارف کشور در خارج از ایران هزینه شود. قسط اول داراییهای ایران که مبلغ 550میلیوندلار و نزد بانکمرکزی ژاپن بود، سوم فوریه از طریق نشنالبانک سوییس به فرانک سوییس تبدیل و به حساب بانکمرکزی جمهوری اسلامی ایران واریز شد. قسط دوم از مبلغ 4،2میلیارددلار مورد توافق به مبلغ 450میلیوندلار به ین ژاپن در سه مارس 2014 برابر با دوازدهم اسفندماه 1392 آزاد و در اختیار بانکمرکزی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. قسط سوم معادل 550میلیوندلار، هفتم مارس مصادف با 16اسفندماه و قسط چهارم معادل 550میلیوندلار نیز 10 آوریل برابر با 21فروردین به حساب بانکمرکزی واریز شد. با آزادشدن قسط پنجم در هفته جاری، مجموع داراییهای آزادشده به دومیلیاردو٦٥٠میلیوندلار میرسد. با تمام این توضیحات، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی اعلام کرد که کارگروه اقتصاد مقاومتی این کمیسیون، خواستار اقدام فوری و شفاف بانکمرکزی مبنی بر انتقال و بهکارگیری ارز آزاد شده در چهار قسط گذشته ناشی از اجرای توافق ژنو شد. به گفته نقویحسینی، کارگروه اقتصاد مقاومتی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خواستار اقدام عاجل و شفاف بانکمرکزی مبنی بر انتقال و بهکارگیری ارز آزاد شده در چهار قسط گذشته شد و روند فعلی را غیرقابلقبول خواند.
مسوولان بانکمرکزی موظف شدند در جلسه بعدی، گزارش اقدامات خود را ارایه کنند. توافق هستهای ژنو، 24نوامبر میان ایران و گروه 1+5 انجام شد و قرار شد 2/4میلیارددلار از پولهای بلوکهشده حاصل از فروش نفت ایران آزاد و طی هشت قسط به حساب بانکمرکزی واریز شود. آقامحمدی، عضو کمیسیون امنیت ملی نیز توضیح داد: «مسوولان بانکمرکزی و وزارت اقتصاد در جلسه کارگروه اقتصاد مقاومتی کمیسیون امنیت ملی توضیح ندادند که تکلیف ارزهای آزادنشده بعد از اتمام توافق ششماهه چیست. مسوولان گفتند موانع و مشکلاتی وجود دارد که باعث شده هنوز پول بلوکهشده ایران بهطور کامل وصول نشود.»
او با بیان اینکه مسوولان بانکمرکزی عنوان کردند یکمیلیاردونیم از مجموع چهارمیلیاردو200میلیوندلار پول بلوکهشده ایران وصول شده است، ادامه داد: «در جلسهای عنوان شد که ارز آزاد شده بر اساس نیاز و اولویتبندی در بخشهای تعیینشده هزینه میشود.»عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای نیز در نشست خبری هفته گذشته در وین، درخصوص مشکلات بازگشت درآمدهای نفتی به کشور خاطرنشان کرد: «مسایل بانکی سختیهایی دارد چون مکانیسمهای بانکی پیچیده است و سالها آمریکاییها تلاش کردند این مکانیسمها را متوقف و منجمد کنند. راهاندازی دوباره آنها سختیها و پیچیدگیهای خود را دارد و زمان خاص خود را میطلبد. تا آنجایی که مطلع هستیم این مکانیسمها الان فعال شده و کار میکند حتما توضیحات بیشتر را دوستان در بانکمرکزی خواهند داد. از نظر ما مشکلی در این زمینه وجود ندارد و در تماس با مقامات 1+5 هستیم که اگر موانعی وجود داشته رفع شود.»