دهن‌کجی دلارهای میدان فردوسی به تحریم‌های ترامپ
خرداد: از اردیبهشت سال جاری که ترامپ خبر خروج از برجام و بازگشت تحریم‌ها را اعلام کرد انتظار داشت تا 13 آبان شرایط اقتصادی ایران به مرز فروپاشی برسد، اما در عمل این اتفاق نیفتاد و حتی بازار ارز که در ماه‌های اخیر دستخوش نوسانات بود، این روزها را به آرامی پشت سر گذاشت.
امروز 14 آبان 1397 است؛ اولین روز پس از شروع تحریم‌های دور دوم ترامپ؛ اما خلاف انتظار به میدان فردوسی تهران که می‌رسی خبری از ازدحام جمعیت خریداران و فروشندگان دلار نیست. چند نفر پراکنده در ضلع جنوبی میدان ایستاده‌اند و آرام و زیر لب دلار دلار می‌گویند. با این حال کسی برای خرید و فروش نمی‌ایستد.
یکی از آنها می‌گوید بانک مرکزی برای تنظیم بازار وارد شده و همین امر باعث شده قیمت‌ها تا حد زیادی تثبیت شود و تب خرید و فروش وجود نداشته باشد. وی می‌گوید ورود بانک مرکزی سبب شد تا 13 آبان با آرامش در بازار ارز همراه باشد، اگرچه بعد از ظهر دیروز و به‌دنبال خبر عدم تصویب Cft در شورای نگهبان، قیمت‌ها افزایش پیدا کرد و حتی در ساعاتی به بالای 15هزار تومان نیز رسید. البته صبح امروز قیمت دلار به کانال 14 هزار واحدی بازگشته و برخی صرافی‌ها قیمت 14 هزار تومان را برای دلار روی تابلوها هم قرار داده‌اند.
**حراج دلار در صرافی‌ها
اگرچه امروز میدان فردوسی روز خلوتی را در زمینه خرید و فروش دلار پشت سر می‌گذارد، اما با ورود به خیابان فردوسی با صف‌هایی در جلوی برخی صرافی‌ها مواجه می‌شویم؛ صف‌هایی نسبتاً طولانی که برای خرید دلاری که بانک مرکزی به صرافی‌های معتمد خود داده است تشکیل شده است تا بازار ارز را تنظیم کند. این کار از هفته‌های قبل آغاز شده و حتی در روزهایی قیمت دلار را تا نزدیک 10 هزار تومان پایین آورد و از سوی دیگر، باعث شد معاملات از بازارهای غیر‌رسمی و کوچه پس کوچه‌ها به صرافی‌ها بازگردد.
این صرافی‌ها دلار را با اختلاف قیمتی حدود 1000 تومان در مقایسه با بازار آزاد می‌فروشند؛ با این تفاوت که هر نفر تنها یک‌بار و به میزان 500 دلار می‌تواند خرید کند. تجربه فروش دلار در صرافی‌ها نشان داده با این راهکار می‌توان کنترل بیشتری بر خرید و فروش‌ها داشت. این در حالی است که در روزهای آغازین تنش در بازار دلار، صرافی‌ها تعطیل شده بودند و بسیاری از صاحب‌نظران این تعطیلی را کاتالیزور افزایش قیمت دلار می‌دانند.
**تقویت تدریجی پول ملی
پیش از این نیز عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده بود برای تنظیم بازار کارهایی را از هفته‌های گذشته آغاز کرده‌ایم و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که در ماه‌های اخیر ذخایر ارزی خود را به حد مطلوب رسانده است، متناسب با شرایط در حال تغییر، حتی در شرایطی که رسیدن صادرات نفت به حداقل ممکن برسد، برنامه مناسب را دارد.
وی تأکید کرده بود بانک مرکزی با تنظیم دقیق منابع و مصارف ارزی کشور، تلاش خود را همان‌طور که در هفته‌های اخیر نشان داد بر ثبات بازار پول و ارز تمرکز کرده و تقویت تدریجی و روزافزون پول ملی و افزایش رقابت‌پذیری اقتصاد و جلوگیری از نوسانات را هدف قرار داده است.
گذر آرام از آغاز تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا نیز مؤید این صحبت است.
**آینده قیمتی دلار در انتظار تصمیمات داخلی
یکی دیگر از افرادی که کنار میدان فردوسی ایستاده و دلار خرید و فروش می‌کند نیز عقیده دارد این تصمیمات داخل کشور است که آینده بازار دلار را تعیین می‌کند و اگر اراده مسئولان بر تثبیت قیمت دلار باشد، می‌توان امیدوار بود در ماه‌های آینده کشور وضعیت باثباتی را تجربه کند.
وی می‌گوید: تحریم‌ها نمی‌توانند به‌تنهایی بازار را نامتعادل کنند و این تصمیم مسئولان است که فردای این بازار را تعیین خواهد کرد. اکنون شایعاتی در بازار وجود دارد که با ترخیص کالاها از گمرک در حجم بالا، قیمت‌ها در تمام زمینه‌ها و به دنبال آن بازار دلار کاهش چشمگیر خواهد داشت، اما باید منتظر بمانیم.
با وجود این تصمیمات بانک مرکزی، تا زمانی که سرمایه‌های سرگردان که به دنبال کاهش ارزش پول ملی راهی بازارهای دیگر مانند سکه، ارز، مسکن و... شده است، در جهت درست هدایت نشود هر روز باید منتظر یک شوک قیمتی در این بازارها باشیم، زیرا هجوم ناگهانی نقدینگی به بازار حتی اگر محکم‌ترین سیاست‌ها و قوانین را داشته باشد، نظم آن را از بین خواهد برد.
