ماجرای بازداشت اساتید دانشگاه در دولت طبیب جمهور؛ به تنظیمات کارخانه بازگشته‌ایم؟!
ایلنا نوشت: عبدی در واکنش به بازداشت‌های اخیر گفت: اثر منفی این برخورد‌ها این است که برخی فکر می‌کنند که سیستم به تنظیمات کارخانه بازگشته است و درک درستی از موقعیت خود ندارد، اگر هم درکی دارد از زاویه بسیار محدود امنیت فیزیکی و خطر هر گونه منتقدی است و هیچ کوششی برای آنکه دایره خود را گسترده‌تر کند، انجام نمی‌دهد بنابراین اینها علائم منفی است که از این دستگاه‌های امنیتی به جامعه صادر میشود.
با گذشت بیش از یک سال از شروع به کار دولت چهاردهم و شعار‌های طبیب جمهور انتظار‌ها برای تحقق شعار‌های انتخاباتی اش بیش از همیشه در نزد افکار عمومی وجود دارد. هرچند بخشی از شعار‌های مسعود پزشکیان جامعه عمل پوشیده است، ولی با انتشار اخباری در فضای مجازی مبنی بر بازداشت و یا احضار تنی چند از اساتید دانشگاه این سوال در اذهان عمومی منتشر میشود که چگونه قرار است جایگاه دانشگاهیان حفظ شود و شاهد وجود فضای نقد و پرسشگری در مجامع علمی باشیم.
در این زمینه با عباس عبدی پژوهشگر اجتماعی و فعال سیاسی گفت‌وگویی داشتیم که متن آن به این شرح است:
عبدی در پاسخ به این سوال که آیا این نوع برخورد‌ها را می‌توان در چارچوب یک سیاست رسمی در مواجهه با منتقدان تحلیل کرد یا بیشتر ناشی از تصمیم‌های موردی برخی نهاد‌ها است، می‌گوید: طبعا اینگونه برخورد‌ها اقدام دستگاه‌های امنیتی است و دستگاه قضایی ابتدا به ساکن اطلاعی ندارد. اما در مورد اینکه دستگا‌های امنیتی با برنامه‌ریزی متمرکز برای این برخورد‌ها اقدام می‌کنند یا اینکه بخشی از این دستگا‌ها با اهداف بخشی اقدام می‌کنند، اطلاع دقیق ندارم.
وی در عین حال گفت: البته برخی موارد وجود داشته که بخشی بوده است. مثلا احضار‌های تلفنی برای برخی همکاران روزنامه هم‌میهن صادر انجام شده بود که بخش دیگری از نیرو‌های امنیتی که از آن مطلع شدند آن را رد کرده و گفتند دلیلی ندارد به این درخواست‌ها جواب مثبتی بدهید و این درخواست‌ها از طرف نهاد اصلی نیست.
این فعال سیاسی افزود: همین موضوع نشان می‌دهد ناهماهنگی در سیستم وجود دارد، البته به نظر می‌رسد در شرایط فعلی کشور این موضوع چیز چندان عجیبی نباشد، زیرا انسجام فکری و تحلیلی این بخش‌ها تا حدودی از بین رفته است، اما اینکه بخواهیم دقیق در این مورد اخیر بگوییم اطلاعی ندارم. البته دستگاه قضایی هم معمولا نظرات کارشناسان و در واقع دستگاه امنیتی را پذیرفته و حکم اولیه را می‌دهد. متاسفانه این رفتار به اعتقاد من به نفع دستگاه قضایی نیست.
عبدی در بیان ادامه تحلیل خود از این اتفاق می‌گوید؛ فرض کنیم این افراد اقداماتی را انجام داده که مستحق احضار یا بازداشت باشد، اگر چنین باشد جامعه باید مطلع شود و مسوولین نمی‌توانند این کار‌ها را در سکوت انجام دهند. این شیوه عدم پاسخگویی را حتی اگر افراد مرتکب خطایی شده باشند، افکار عمومی نمی‌پذیرد و آن را به تجربیات گذشته ارجاع می‌دهند و آن فرد را بیگناه می‌داند و مردم این اقدام سیستم را بیشتر یک موضوع " ترس از سایه خود" تعبیر می‌کنند.
وی تاکید می‌کند: اگر بخواهیم بر اساس تجریبات گذشته حرف بزنیم واقعیت این است که این قبیل برخورد‌ها واکنش به اقدام مهمی نیست که ارزش بازداشت و سر و صدا داشته باشد. معمولا حتی اطلاعات و آمار دقیقی هم ندارند و شواهد ان‌ها بر اساس اطلاعات کم ارزشی است که از وسایل شخصی افراد بدست می‌آید.
این کنشگر اجتماعی معتقد است: این برخورد‌ها بیشتر ناشی از حس عمومی زیربخش‌های سیستم است که یک موضوع را خطرناک می‌بینند و متناسب با آن چند نفر را بازداشت می‌کنند و متاسفانه این اساسا نشانه خوبی از اقتدار سیستم نیست و بیشتر عدم اعتماد به نفس آنها را نشان می‌دهد.
عبدی تصریح می‌کند: اثر منفی این برخورد‌ها این است که برخی فکر می‌کنند که سیستم به تنظیمات کارخانه بازگشته است و درک درستی از موقعیت خود ندارد، اگر هم درکی دارد از زاویه بسیار محدود امنیت فیزیکی و خطر هر گونه منتقدی است و هیچ کوششی برای آنکه دایره خود را گسترده‌تر کند، انجام نمی‌دهند؛ بنابراین اینها علائم منفی است که از این دستگاه‌های امنیتی به جامعه صادر میشود.
