دو سر بازی آمریکا و ایران از تعلیق تحریم تا جنگ تمام عیار

سرویس سیاسی خرداد- عبدالرضا کنی:در این روزهای کرونایی جهان نزاع میان ایران و آمریکا شاید تنها خبر مهم و غیر کرونایی جهان در عرصه سیاست خارجی باشد، کشاکش و منازعه ای که دو سر کاملا متفاوت دارد و یکسوی آن کاهش و یا تعلیق موقت تحریم های ایران بواسطه شیوع کرونا در کشورمان است و یک سر دیگر آن افزایش تنش و منازعه حتی تا رویارویی مستقیم و جنگ تمام عیار میان دو کشور.

به گزارش خرداد، تا پیش از این دولت های مختلف در آمریکا، حتی دولت تندروی جرج بوش پسر با توجه به اتفاقاتی همچون زلزله در کشورمان دستور تعلیق یا کاهش موقت تحریم ها علیه کشورمان را صادر کرده بودند اما دولت دونالد ترامپ به رغم جهانگیری ویروس کرونا و نیز ابعاد فراگیر و مشکلات مضاعف مقابله با این ویروس مرموز و کشنده هنوز به رغم درخواست های فراوان بین المللی تن به تعلیق یا کاهش موقت تحریم ها علیه ایران نداده است و هنوز ترامپ بر مذاکره و تماس مقامات ایرانی به عنوان پیش شرط لغو تحریم ها تاکید می کند.

از عمران خان در پاکستان تا همین امروز که وزرای خارجه اتحادیه اروپا خواستار لغو و تعلیق تحریم های یکطرفه آمریکا علیه ایران شده اند، کارزار بین المللی برای فشار به ترامپ براه افتاده و حتی در خود ایالات متحده نزدیک به 40 سناتور درخواست تعلیق تحریم های ایران را مطرح کرده و هر دو کاندیدای اصلی حزب دموکرات نیز از ترامپ خواسته اند که تحریم ها علیه ایران را برای مقابله با کرونا لغو کند.

تا این لحظه البته ترامپ و هیئت حاکمه آمریکا نشانه ای دال بر تغییر موضع و انعطاف در برابر این فشارها از خود نشان نداده اند و تنها وزیر خارجه آمریکا احتمال تغییر شرایط تحریم را منتفی ندانست که آنهم بیش تر به گفتاری کلیشه ای و بدور از ما به ازای بیرونی باز می گردد.

در آنسوی ماجرا اما تحرکات آمریکا در عراق بسیار تحریک برانگیز و قابل تامل شده است. از یکطرف بسیاری از سفرا و دیپلمات ها و مقامات خارجی از بغداد خارج شده اند و از طرف دیگر آمریکا چند پایگاه نظامی خود را طی دو هفته اخیر در عراق تخلیه کرده و مشغول آرایش گیری تازه و تغییر و اصلاح تاکتیک های نظامی خود است و همین امروز هم یک پایگاه نظامی دیگر را تخلیه کرد.

البته طرف آمریکایی مدعی شده که این تحرکات موضع دفاعی دارد و در مقابل تهدیدات ایران و شبه نظامیان وابسته به آن انجام پذیرفته است اما کیست که نداند که در حمله به K1 هم علیرغم تکذیب گروه های مورد حمایت ایران در عراق مبنی بر حمله به آن، یک موشک پرانی مشکوک باعث شعله ور شدن بلوایی گسترده در عراق و کل منطقه شد و دو کشور را تا آستانه جنگ رو در رو نیز برد.

حال نکته آنجاست که تحرکات گسترده اخیر آنهم در این شرایط کرونا و مشقات مرتبط با آن، نمی تواند بدون دلیل باشد و از طرف دیگر نکته آنست که کوبیدن مواضع طیف های مورد حمایت ایران در عراق نمی تواند جوابگوی اهداف و منویات ترامپ برای برون رفت از بحران اخیر در آستانه انتخابات باشد.

کرونا بزرگترین فشار تاریخ را بر اقتصاد آمریکا وارد آورده و مهم ترین برگ برنده ترامپ یعنی ادعای ایجاد رونق اقتصادی را به فنا داده است و حال در آستانه انتخابات شاید تنها یک جنگ تمام عیار بتواند به شکل موقت مردم آمریکا را پشت او آورده و در پیچ انتخابات تضمینی برای ادامه ریاست جمهوری ترامپ باشد به خصوص که مزیت منافع اقتصادی نیز با توجه به افزایش قیمت نفت و سر ریز دلارهای نفتی حکام منطقه به سمت آمریکا برای جبران ضررهای کرونا را نیز دارد.

البته نکته مهم در این میانه آنست که شاید شروع کننده جنگ ترامپ باشد اما قطعا پایان دهنده آن ترامپ نخواهد بود، آنچنان که در عراق و افغانستان نیز آمریکایی ها نتوانستند برون رفتی کامل و سالم داشته باشند و طبیعی است که قدرت ایران در همه ابعاد مختلف از این دو کشور بسیار بیش تر است.

حال در چنین شرایطی شاید بهترین کار از سوی دولت مردان در حوزه دیپلماسی رسمی و نیز همه اضلاع و اجزای دیگر در دیپلماسی عمومی و رسانه ای باید بر این نکته متمرکز باشد که خطرات ماجراجویی ترامپ در خاورمیانه را برای افکار عمومی آمریکا تبیین و ترسیم کنند، اینکه ترامپ شاید بنابر مصالح سیاسی خود به دنبال شعله ور کردن جنگ در منطقه باشد اما این هزینه ای گزاف بر آمریکا و مردم آن و حتی اروپا و کشورهای همسایه تحمیل خواهد کرد و به صلاح هیچ کس جنگ آفرینی آنهم در این شرایط کرونایی نیست.

آنچنان که در ماجرای تحریم ها و لغو و تعلیق آن به خوبی از این ظرفیت ها بهره گیری شده و باید ضمن ادامه آن بر این سوی ماجرا نیز تاکید شود و البته که دولت ترامپ و تندروهای حامی آن نیز تا میزانی قابلیت تحمل فشار را دارند و بالاخره مجبور به کوتاه آمدن هستند و کفه ترازو به سمت مثبت ماجرا چرخش خواهد کرد.